Volt stuurt Gündogan weg, in de zaal ernaast zingt de SGP - NRC

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Volt Volt heeft Nilüfer Gündogan weggestemd. Het ‘Lid Gündogan’ is nu de twintigste fractie in de Tweede Kamer – een record.

Laurens Dassen (Volt) staat de pers te woord nadat Nilüfer Gündogan uit de partij was gezet tijdens de fractievergadering. Foto David van Dam

In de Aletta Jacobszaal, naast de grote hal in de Tweede Kamer, hadden fractievoorzitter Laurens Dassen en Kamerlid Marieke Koekkoek van Volt bijna een kwartier zitten wachten op Nilüfer Gündogan. Vanaf kwart voor tien, dinsdagochtend, zouden ze vergaderen over een wijziging van het fractiereglement – waardoor Gündogan definitief, en deze keer mét een juridische basis, uit de fractie zou worden gezet. Als Kamerlid van Volt, nog net, mocht ze daarover meestemmen.

Maar ze kwam niet.

In de vergaderzaal ernaast zong de SGP-fractie, de partij die precies een eeuw ouder is dan Volt Nederland, ‘O hoofd vol bloed en wonden’ uit de Matthaüs Passion. Aan journalisten liet Gündogan weten dat ze ziek thuis zat en veel hoestte. Dassen en Koekkoek vergaderden samen, een medewerker notuleerde. Dassen probeerde nog om Gündogan te bellen, twee keer, maar ze nam niet op. In een e-mail had ze de avond ervoor laten weten dat ze het niet eens was met de wijziging, en in de vergadering werd dat nog genoemd – al telde een schriftelijke stem formeel niet mee. Het was hoe dan ook twee tegen een.

Om 11.50 uur zei Dassen buiten de zaal tegen journalisten: „We hebben besloten om het fractielidmaatschap van mevrouw Gündogan te beëindigen.”

Opnieuw uit de fractie

Ruim vier weken eerder was ze al eens geschorst, na meldingen over grensoverschrijdend gedrag tegen medewerkers, en ze was ook al eens uit de fractie gezet. Maar de rechter oordeelde daarna dat dat onrechtmatig was: Volt had zich niet aan het fractiereglement gehouden dat niet in een schorsing en uitzetting voorzag. Nu ging het wél volgens de regels, de nieuwe.

Nilüfer Gündogan gaat door als Kamerlid, liet ze na de stemming weten. Ze wilde verder niet reageren, omdat ze ziek is. Het onderzoek van integriteitsbureau Bing naar de dertien meldingen over Gündogan komt er vermoedelijk nooit, omdat Gündogan medewerking weigert. De melders, van wie vijf met NRC praatten, vertelden over seksueel overschrijdend gedrag, handtastelijkheden, intimidatie en misbruik van haar positie.

Lees hier het NRC-onderzoek naar Nilüfer Gündogan

Zo bestaat de Tweede Kamer nu uit twintig fracties – een record. Sinds maart vorig jaar zijn er al vier afsplitsingen van Kamerleden geweest: Wybren van Haga scheidde zich met twee fractiegenoten af van FVD. Liane den Haan verliet 50PLUS. Pieter Omtzigt het CDA. De Tweede Kamer raakt alleen maar nog verder versnipperd. En niet alleen omdat het partijen steeds minder goed lukt om kiezers aan zich te binden – het blijkt ook steeds moeilijker te zijn om een fractie overeind te houden.

Versplintering in hoog tempo

Afsplitsingen zijn van alle tijden, zegt hoogleraar parlementaire geschiedenis Bert van den Braak. Tussen 2003 en 2006 splitsten bijvoorbeeld zeven van de 150 Kamerleden zich af van hun fractie. „Maar de snelheid waarmee het nu gebeurt, is opvallend.”

In alle vier de gevallen ging het het afgelopen jaar om partijen met interne problemen. Het CDA verkeerde in een machtsvacuüm. FVD viel uit elkaar door, onder meer, de extreemrechtse radicalisering van Thierry Baudet. Bij 50PLUS was het al jarenlang chaos. En de jonge partij Volt betaalt de prijs van de onervarenheid: Volt Nederland was begonnen als een project van vrienden. Die vriendenclub maakte een snelle groei door (de partij heeft ruim 13.000 leden) zonder dat de partijorganisatie daarop was ingesteld. Er was ook geen partijtraditie of -cultuur waarbij kandidaten komen bovendrijven die het bijvoorbeeld op lokaal of regionaal niveau goed doen. Reglementen in de partij of fractie, personeelsbeleid, een capabel bestuur – dat alles was er niet of onvoldoende, zeggen Volters zelf ook. Er gebeurde bijvoorbeeld niets toen al in de campagne van vorig jaar bleek dat Nilüfer Gündogan en Laurens Dassen elkaar niet vertrouwden, en nooit goed zouden kunnen samenwerken. Het leidde er ook toe dat een melding van intimiderend gedrag over Gündogan, door een toen zeventienjarige vrouw, wel bij de voorzitter terechtkwam (toen nog Laurens Dassen), maar dat er niets mee gebeurde.

Bij Volt, dat verder gaat met twee zetels, is de onrust nog niet voorbij, al is Gündogan daar nu weg. De partij gaat in hoger beroep tegen het vonnis van de voorzieningenrechter eerder deze maand, die oordeelde dat Volt Gündogan weer in genade moest aannemen. Dit heeft ook staatsrechtelijke redenen: Volt wil aanvechten dat een rechter kan beslissen over de samenstelling van Kamerfracties. En er komt een partijcongres, op 24 april, waarin „de huidige situatie” met leden wordt besproken. Dit congres kan door critici van Dassen worden gebruikt om zijn leiderschap ter discussie te stellen. Intern is veel kritiek op de manier waarop Volt deze crisis heeft aangepakt.

Laurens Dassen keek opgelucht, toen hij op dinsdagmiddag tegen journalisten zei dat hij „lessen wil trekken” uit de kwestie. Al kon hij net als het vorige persmoment, na de rechterlijke uitspraak, niet voorkomen dat hij klem werd gezet bij de lift door journalisten die vragen bleven stellen over de onzekere toekomst van Volt.

Lees ook dit verslag van het kort geding van Gündogan tegen Volt

Nieuwsbrief NRC De Haagse Stemming

Volg politiek Den Haag op de voet en word zelf een Haagse ingewijde

Adblock test (Why?)

Volt stuurt Gündogan weg, in de zaal ernaast zingt de SGP - NRC
Read More