Dat landbouworganisatie LTO haar vingers niet wil branden aan een Landbouwakkoord heeft voor boeren waarschijnlijk weinig consequenties. Het kabinet wil de concessies die aan de onderhandelingstafel zijn gedaan niet allemaal terugdraaien. En misschien krijgen de jonge boeren er nog wat extra’s bij.
In de dagen na de plotselinge desertie van de grootste boerenbelangenclub heerst er veel boosheid en onbegrip op het Binnenhof. In kabinets- en coalitiekringen staan LTO-voorzitter Sjaak van der Tak en zijn medebestuurders er zwartgekleurd op. De breed gedeelde analyse is daar dat Van der Tak een zwakke generaal is die zijn troepen niet onder controle heeft. Iedereen denkt dat de LTO-voorman dolgraag een akkoord wilde sluiten, maar daar in zijn eigen organisatie niet voldoende steun voor kreeg.
De Haagse politiek neemt het LTO erg kwalijk dat die het overleg opblies zonder het nieuwste kabinetsvoorstel ook maar een blik waardig te keuren. Dat verbeterde aanbod bevat namelijk flinke tegemoetkomingen aan de boereneisen, zo blijkt uit de concepttekst die landbouwminister Piet Adema vrijdag openbaar maakte.
Concessies van het kabinet
Het kabinet is onder andere bereid structurele financiering voor agrarisch natuurbeheer toe te zeggen. Boeren zouden natuurbeheerscontracten met een looptijd tot wel achttien jaar kunnen afsluiten met de overheid. Dat is een belangrijke boerenwens, want de zesjaars-contracten die nu gebruikelijk zijn, bieden geen financiële zekerheid voor de lange termijn.
Een andere concessie die het kabinet wil doen, is de invoering van een verzwaarde motiveringsplicht voor het wijzigen van de bestemming van landbouwgrond. Dit maakt het moeilijker om landbouwgrond om te zetten in natuur. Het kabinet is ook bereid meer geld opzij te zetten voor innovaties. De meeste boeren willen hun stikstofuitstoot liever verlagen met behulp van technieken dan dat ze hun veestapel inkrimpen.
In de concepttekst staat ook dat boeren over een aantal jaren mogen werken met een ‘afrekenbare stoffenbalans’. Agrariërs mogen dan helemaal zelf bepalen hoe ze hun stikstof- en broeikasgasuitstoot verlagen, zolang ze dat maar administratief verantwoorden. Het kabinet voelde eerst meer voor het voorschrijven van bepaalde technieken en werkwijzen, omdat dit meer garanties biedt op resultaten. Ook op dit punt heeft het kabinet dus water bij de wijn gedaan.
Tactiek LTO
Dat LTO niet eens wilde kijken naar al deze voorstellen zet kwaad bloed in Den Haag. Meerdere betrokkenen concluderen dat een meerderheid in de LTO-top nooit een akkoord wilde. Die LTO-bestuurders rekenen erop dat zij het stikstofbeleid met hulp van de nieuwe provinciebesturen toch wel naar hun hand kunnen zetten. Hun tactiek is zo veel mogelijk tijd rekken, omdat ze ervan uitgaan dat BBB na de volgende Tweede Kamerverkiezingen ook het regeringsbeleid zal bijsturen.
Nu LTO geen enkele tegenprestatie levert, willen sommige politici een aantal concessies weer intrekken. Zij vinden dat LTO niet straffeloos mag wegkomen. Toch is de kans klein dat het kabinet op wraakoefening gaat. Dat de concepttekst openbaar is en alle boeren er kennis van kunnen nemen, maakt het lastig om terug te krabbelen. De boeren zullen deze veroverde piketpaal niet zonder slag of stoot opgeven.
In kabinet en coalitie koesteren sommigen de hoop dat boeren nu zullen denken: ‘Wacht even, dit is helemaal geen slechte deal voor ons!’. Dat zou kunnen helpen om het vertrouwen tussen de sector en het kabinet te herstellen. Of zulke bekeerlingen – als die er al zijn – het LTO-bestuur ertoe kunnen bewegen een welwillender houding aan te nemen, is een andere vraag. Dat lijkt geen realistisch scenario als de boeren diezelfde ‘deal’ en concessies ook zonder LTO’s handtekening kunnen binnenslepen.
Voor de jonge boeren
Een andere reden om geen terugtrekkende beweging te maken, is dat dit ook de jonge boeren van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) zou raken. Voorzitter Roy Meijer heeft zich volgens betrokkenen het vuur uit de sloffen gelopen voor een Landbouwakkoord. Meijer zei woensdag dat hij het LTO-besluit begrijpt, maar hij zou achter de schermen ‘ziedend’ en diep teleurgesteld zijn.
Het Landbouwakkoord moest immers toekomstperspectief scheppen voor de agrariërs onder de 40 jaar die Meijer vertegenwoordigt. NAJK-leden kunnen zich niet veroorloven te denken: ‘Het zal mijn tijd wel duren’, in tegenstelling tot de vergrijsde LTO-achterban. In regeringskringen gaan nu stemmen op iets extra’s te doen voor jonge boeren. Dit gaat mogelijk ten koste van de veehouders uit Zuid- en Oost-Nederland die binnen LTO de meeste weerstand boden tegen een Landbouwakkoord.
Van de CDA-eis dat het stikstofbeleid op straffe van een kabinetscrisis versoepeld dient te worden, wordt ondertussen weinig meer vernomen. De partij had het Landbouwakkoord als breekijzer willen gebruiken bij de heronderhandeling van het coalitieakkoord, maar die vlieger gaat niet meer op.
Het CDA zou vóór de zomer een voorstel indienen bij de drie coalitiepartners, maar dat wordt op zijn vroegst eind juli of augustus, meldt landbouwwoordvoerder Derk Boswijk. CDA-leider Wopke Hoekstra zegt dat de partij wil wachten totdat de formatiebesprekingen in meer provincies zijn afgerond. De coalitiegenoten vinden het allemaal best. Zolang het CDA in zijn hok blijft, wordt het coalitieakkoord gewoon uitgevoerd.
Ook zonder Landbouwakkoord hebben boeren een grote buit binnengehaald - de Volkskrant
Read More
Tidak ada komentar:
Posting Komentar