Het is de elfde keer dat het Centraal Planbureau (CPB) berekent wat de effecten zijn van de partijprogramma's op koopkracht, armoede, economische groei en staatsschuld. En altijd is er discussie over de modellen van het planbureau. Die creëren volgens Pieter Omtzigt van NSC en Lilian Marijnissen van de SP een ‘schijnwerkelijkheid’. Toch willen BBB en NSC nu alsnog wel met een ‘eigen’ doorrekening komen.
Dit jaar lieten acht partijen (VVD, GroenLinks-PvdA, D66, CDA, Volt, JA21, ChristenUnie en SGP) hun plannen doorrekenen. Dat is slechts één partij minder dan in 2021, constateert CPB-directeur Pieter Hasekamp woensdag bij de presentatie nuchter. “De kritiek is er altijd geweest”, zegt hij. En dat geldt ook voor het verwijt dat andere partijen 'gratis bier’ uitdelen.
Volgens Hasekamp kunnen partijen door de doorrekening wat beter met elkaar worden vergeleken; want hoeveel geld trekken ze echt voor hun plannen uit, waar halen ze het geld vandaan en wat betekent dat voor de economische ontwikkeling? “Maar de doorrekening is geen stemadvies”, benadrukt Hasekamp.
Heel waardevol, vindt Volt-partijleider Dassen
De deelnemende partijen vinden de doorrekening waardevol, juist omdat ze ook geholpen worden hun politieke wensen concreet te maken. Dit jaar deden Volt en Ja21 voor het eerst mee. Volt-leider Laurens Dassen is ook enthousiast. “Het CPB heeft ons echt geholpen ons plan om het huidige toeslagen- en belastingstelsel af te schaffen veel scherper te krijgen, in wat de kosten zijn en de consequenties.”
Het planbureau vindt de plannen niet allemaal realistisch, vooral niet als er grote wijzigingen in de belastingen en toeslagen worden aangekondigd. Hasekamp noemt het een ‘uitdaging’ en soms zelfs ‘onmogelijk’ om ze binnen vier jaar te realiseren. De Belastingdienst kan dat helemaal niet aan, en gratis kinderopvang is door het grote personeelsgebrek niet realistisch.
De VVD heeft daarom de afschaffing van de kinderopvangtoeslag voorlopig laten varen. GroenLinks-PvdA zet het plan wél door. Jesse Klaver: “Omdat we ook weten dat elke gratis kinderopvangplek uiteindelijk voor zes extra banen zorgt”.
ChristenUnie kampioen armoedebestrijding
De ChristenUnie weet de armoede in Nederland de komende jaren meer dan te halveren naar 2,5 procent van de bevolking. De partij is daarmee kampioen armoedebestrijding. Alle partijen willen een hoger minimumloon, maar bij het CDA stijgt die het minst. Bij GroenLinks-PvdA neemt dan weer de koopkracht van alle huishoudens het meest toe. Ook de economie groeit met 0,4 procent nog meer dan bij de VVD (0,2 procent). De liberalen realiseren ook minder nieuwe banen dan de linkse partij.
Alle partijen zijn het er opvallend over eens dat de uitgaven voor defensie fors omhoog moeten. De VVD wil samen met Ja21 miljarden schrappen op ontwikkelingssamenwerking en asielbeleid. Een soberder asielopvang, een strengere toelating van asielzoekers en beperking van gezinshereniging levert bij de VVD 600 miljoen euro besparing op, bij Ja21 zelfs het dubbele. Maar het CPB betwijfelt of deze plannen ‘juridisch’ haalbaar zijn, zoals de orde van advocaten eerder deze week ook al aangaf.
GroenLinks-PvdA, D66 en CU verhogen de uitgaven op consumptie, om de transitie naar een duurzame economie te realiseren. De partijen willen ook meer belasting op vermogens en bedrijfswinsten, maar ze verlagen wel de belasting op arbeid en inkomen.
Het planbureau constateert dat partijen nauwelijks bezuinigen. Alleen de VVD wil circa 10 miljard euro bezuinigen op gemeenten, in de zorg en op het Groeifonds. Alle partijen, behalve de SGP en Ja21, brengen de staatsschuld in 2024 weer terug binnen de normen van Eurolanden van maximaal 3 procent van het nationaal inkomen. Zonder maatregelen loopt volgens het CPB de schuld op tot 3,5 procent in 2024. Volt weet de schuld zelfs te laten dalen tot 2,2 procent.
Lees ook:
Hoe wil Pieter Omtzigt die plannen allemaal gaan betalen?
Het NSC van Pieter Omtzigt komt met zinnige plannen. Maar hoe ze betaald moeten worden is een raadsel, constateert Raymond Gradus, hoogleraar bestuur en economie.
Het CPB heeft acht partijprogramma's doorgerekend, dit kwam eruit - Trouw
Read More
Tidak ada komentar:
Posting Komentar