Dag Marc, jij maakte in 2010 de vorige eurocrisis in Brussel van dichtbij mee. Beleef je een déjà vu?
‘Soms wel, maar de situatie is nu anders. Destijds deed de Italiaanse premier Berlusconi bewust niets om het begrotingsbeleid en de bestuurbaarheid van Italië te garanderen. Uiteindelijk moest hij aftreden.
‘Nu is er opnieuw politieke onrust in Italië. Premier Mario Draghi was als voormalig ECB-president juist een rustgever voor de financiële markten. Hij voerde een duidelijk financieel beleid. Dat vonden de markten heel prettig. Dat hij misschien weggaat, maakt de financiële markten onrustig.’
Met welke gemoed heeft Brussel dan donderdag de politieke crisis in Italië gevolgd?
‘Officieel zegt Brussel altijd dat dit interne ontwikkelingen zijn waarmee het zich niet bemoeit. Het zou bijvoorbeeld ook vreemd zijn als de Europese Commissie of EU-president Charles Michel iets zou zeggen over de toeslagenaffaire in Nederland.
‘Maar op de achtergrond maakt men zich natuurlijk wel degelijk zorgen. Nog voordat Draghi zijn ontslag indiende, zei de Eurocommissaris van Economie, Paolo Gentiloni, dat leiderschap in deze periode erg belangrijk is. Draghi heeft dat leiderschap steeds getoond.
‘En er zijn meer wezenlijke verschillen tussen 2010 en 2022. Ten eerste staan de banken in alle eurolanden er veel beter voor. De kans dat die opnieuw omvallen is veel kleiner. Ten tweede is het niet direct een probleem dat Italië zo’n hoge staatsschuld heeft. Dat zit zo: Italië is nu aflopende leningen van tien jaar geleden aan het verversen. Die leningen zijn destijds tegen veel hogere rentes afgesloten. Dus zelfs als de rente nu iets stijgt, is het voor de maandelijkse aflossingslast van Italië voordelig.’
Ondertussen wordt wel het verschil groter tussen de rentes op de staatsschulden van Italië en Duitsland. Is dat een probleem?
‘Het gaat in feite om de hoogte van de Italiaanse rente. Wat de Bundesbank in Duitsland betaalt, geldt als een soort ijkpunt. De zogenoemde spread, het verschil tussen wat die bank en Italië als staat moet betalen, fungeert als maatstaf. Hoe groter die spread, hoe hoger de rente die de Italiaanse bank op de financiële markten moet betalen.
‘Als je het objectief bekijkt, zei Eurocommissaris Gentiloni gisteren ook, valt het met de rente op de Italiaanse staatsschuld nog wel mee. Maar bij financiële markten speelt psychologie ook een rol. Die reageren vaak grillig. Kijk bijvoorbeeld naar de hoge energieprijzen van dit moment. Hoewel er geen energietekort is, zijn die toch sky high. Dat is marktpsychologie.
‘Als de financiële markten onrustig worden, raakt dat de hele eurozone. Als markten denken dat Italië gaat omvallen, worden zwakke eurolanden als Portugal, Griekenland en misschien zelfs Spanje zenuwachtig. Griekenland is destijds gered met miljardenleningen uit het EU-fonds, maar de economie van Italië heeft zo’n grote omvang dat dat niet eenvoudig is. Op dit moment zitten we gelukkig nog heel ver van zo’n scenario af.’
Wat is de positie van het huidige Italië binnen de eurozone?
‘Tijdens de eurocrisis zat Italië in het verdomhoekje, maar dat kwam vooral door types als Berlusconi. Die werden in Brussel niet serieus genomen. Hij zat enkel grappen te maken, terwijl hij ondertussen met zijn gebrek aan beleid de hele eurozone onder druk zette.
‘Nu, onder Draghi, speelt Italië een grotere rol binnen de Europese Unie. Italië geldt met Duitsland en Frankrijk als de grote drie. Tijdens Europese toppen heeft Draghi een serieuze inbreng. Dat hij bij de sanctiepakketten tegen Rusland zeer coöperatief was, heeft hem ook krediet opgeleverd.’
Het is op dit moment nog niet duidelijk of Draghi daadwerkelijk vertrekt. Wat is voor de eurolanden de best mogelijke uitkomst van deze bestuurscrisis?
‘De eurolanden willen graag stabiliteit en rust op de financiële markten. Zij zouden daarom het liefst zien dat Draghi zijn termijn tot komend voorjaar vol maakt en dat er daarna iemand komt die zijn beleid voortzet. Het doemscenario voor de eurozone is dat in Italië een enorme bestuurlijke chaos ontstaat. Daardoor zullen de financiële markten hyperonrustig worden.’
Een nieuwe eurocrisis bij vertrek Draghi? 'Door bestuurlijke chaos worden financiële markten hyperonrustig' - Volkskrant
Read More
Tidak ada komentar:
Posting Komentar