De ministers praten vandaag onder meer over het voorstel om een maximumprijs voor Russisch aardgas af te spreken. Waarom willen ze dit, en maakt het kans?
‘De Commissie wil met deze maatregel zorgen dat Poetin minder geld krijgt. Hij manipuleert voortdurend de export, wat tot onzekere markten en hoge prijzen leidt. Hierdoor heeft hij er weinig last van dat hij minder gas verkoopt, omdat hij er meer geld voor krijgt. Het prijsplafond zou zich specifiek op gas uit pijpleidingen richten, omdat Rusland geen alternatief heeft om dat snel ergens anders te verkopen: die leidingen verleg je niet zomaar.
‘Mijn inschatting is dat ze er vandaag niet uitkomen, en dat dit onderwerp in het najaar weer aan bod komt. Met name Hongarije en Slowakije zijn tegen. Zij zijn heel afhankelijk van Russisch gas, en Poetin heeft gezegd: als er een prijsplafond komt, leveren wij niks meer aan Europa. Daar hebben die landen geen trek in. Onder meer Italië en België pleiten voor een maximumprijs voor ál het aardgas. Daar ziet onder meer Nederland weer niks in: het zou moeilijk kunnen worden om tegen een lagere prijs gas van buiten de EU te importeren.’
De Commissie heeft ook maatregelen voorgesteld om de hoge energieprijzen voor huishoudens en bedrijven te verlichten. Hoe zit dat, en denk je dat die er wel door kunnen komen?
‘Het eerste voorstel is een verplichte vermindering van het stroomverbruik tijdens piekuren voor alle lidstaten, om de prijs te drukken. Hoeveel vermindering is nog niet ingevuld. In een ontwerpvoorstel stond 5 procent. Dit lijkt weinig, maar kan tijdens de piekmomenten een hoop duur gas besparen voor de opwekking van elektriciteit. Voor dit voorstel lijkt brede steun te zijn. Mogelijk spreken ze wel af deze besparing eerst vrijwillig in te voeren en als dat niet genoeg resultaat oplevert, te kiezen voor een verplichting.
‘Wat er denk ik ook wel doorheen komt, is het plan om de winsten af te romen van elektriciteitsproducenten die geen gas gebruiken, maar bijvoorbeeld zon, wind of bruinkool. Zij maken weinig extra kosten maar krijgen enorme prijzen voor hun stroom, doordat de gasprijzen de stroomprijs zo opjagen. De afgeroomde winst kun je gebruiken voor steun aan huishoudens en bedrijven. Een andere variant met een vergelijkbaar effect is deze stroomproducenten een maximumprijs opleggen.
‘Het derde voorstel is om het voor staten makkelijker te maken om staatssteun te verlenen aan energieleveranciers die in de problemen zijn gekomen door de hoge gasprijzen. Dat komt er denk ik ook wel doorheen.
‘Vervolgens zullen de lidstaten aan de Commissie vragen razendsnel met uitgewerkte wetsvoorstellen te komen. Dit zal volgende week dinsdag gebeuren. Nog deze maand moeten alle maatregelen dan definitief worden doorgevoerd, zodat jij en ik er in oktober iets van kunnen merken. Dit gaat met komeetsnelheid.’
Staat het gezamenlijk inkopen van gas nog op de agenda?
‘Dat ligt op tafel, maar zoiets invoeren vergt tijd. De energievoorziening is een nationale bevoegdheid: als Nederland honderd kerncentrales wil bouwen, mag dat, daar gaat de EU niet over. Er wordt weleens naar de gezamenlijke vaccininkoop gewezen, maar dat werd door de staten ingekocht. In de meeste landen kopen bedrijven en lokale overheden de energie in, niet de staat. Wil je dat op Europees niveau doen, dan moet je dus gemeenten, provincies en al die bedrijven die energie inkopen aan elkaar koppelen. Of de Commissie moet namens al die organisaties gaan optreden. Dat is andere koek dan bij de vaccins.’
Komen er nog andere onderwerpen aan bod tijdens de bijeenkomst?
‘Er wordt nog gekeken hoe het staat met de eerdere plannen van de gasopslag. Dat gaat heel goed: het doel was de opslagen eind oktober met 80 procent te vullen en het EU-gemiddelde is nu al ruim 80 procent. De ministers zullen ook praten over hoe het gaat met het besluit van juli om 15 procent minder gas te verbruiken. Daarvan heb ik nog geen cijfers gezien.’
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, was gisteren in Rotterdam. Wat kwam ze doen?
‘In 2020 heeft de EU een coronaherstelfonds ter waarde van 750 miljard euro in het leven geroepen, deels bedoeld voor subsidies en deels voor leningen. Nederland voelde er weinig voor, maar Frankrijk en Duitsland wilden dit, en dus is het er gekomen. Alle landen konden een herstelplan indienen om geld uit het fonds te halen.
‘De Europese Commissie heeft nu het Nederlandse voorstel goedgekeurd, op Hongarije na als laatste omdat Nederland vanwege de langdurige kabinetsformatie pas laat een plan indiende. Daarom was Von der Leyen in Rotterdam. Nederland krijgt 4,7 miljard euro aan subsidies. Leningen wil het niet, omdat het zelf goedkoper kan lenen. Het geld wil het kabinet steken in plannen die er eigenlijk allang lagen: investeringen in energiebesparing en de opwekking van duurzame energie, en hervormingen van de woningmarkt en het pensioenstelsel. Het plan moet nog langs de ministers van Financiën, die het waarschijnlijk volgende maand goedkeuren.’
'Poetin heeft gezegd: als er een prijsplafond komt, leveren wij niks meer aan Europa. Daar hebben niet alle lidstaten trek in' - Volkskrant
Read More
Tidak ada komentar:
Posting Komentar