Wanneer mag je als overheid vaccinatiedwang toepassen? Wie laat je nog toe tot ziekenhuizen als vrijwel alle bedden bezet zijn? Moet voedsel op de bon als de economie stilvalt?
Er wordt een aantal indringende vragen opgeworpen in de meest gedetailleerde uitwerking van toekomstscenario’s voor omgang met de coronapandemie tot nu toe. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) publiceert die scenario’s vandaag in samenwerking met de nationale adviesraden die gaan over onderwijs, economie, sport, gevangeniswezen, zorg, mensenrechten en cultuur.
Wat is de impact van het coronavirus als het zich gedraagt als verkoudheid of griep (scenario 1 en 2)? Wat als er een externe dreiging van een ernstige variant komt vanuit het buitenland (scenario 3)? Wat te doen als we een continue strijd moeten voeren tegen een telkens weer muterend virus (scenario 4)? En wat is tot slot het worstcasescenario, als het coronavirus steeds dodelijker wordt?
Adviseurs wagen zich aan wat nog niet in de wet staat
In het moeizame proces om in Nederland tot goede coronawetgeving te komen, kunnen de scenario’s van de WRR een rol spelen. Er ontbreken in de huidige wetsvoorstellen nog aspecten van de omgang met epidemieën, vindt de Raad van State. De mogelijkheid om scholen te sluiten of een vaccinatieplicht in te stellen zijn er bijvoorbeeld nog niet in geregeld.
De adviseurs wagen zich wel aan een advies rond een vaccinatieplicht. Die kan mogelijk gerechtvaardigd zijn, vinden zij. In het laatste scenario kan een belangenafweging daartoe nopen. Dat hangt wel af van de effectiviteit van het vaccin. “Zowel op het ziektebeloop als op het terugdringen van de besmettelijkheid. Een lage effectiviteit doet ook in worstcasesituaties af aan de proportionaliteit van de maatregel.”
Schoolsluiting wordt niet geadviseerd, zelfs niet in het allerzwartste scenario: “Stoppen met onderwijs is geen optie, juist omdat in een samenleving waarin elk perspectief lijkt te ontbreken, het onderwijs de hoop en het vertrouwen in de toekomst symboliseert.” Een oplossing kan worden gevonden in onderwijs in de buitenlucht of in kleine groepjes verspreid door de school.
Voedsel op de bon
Als de hele economie stilvalt, omdat mensen ziek worden of in quarantaine gaan, zouden marktwerking en loonvorming ook stil kunnen vallen. Om ervoor te zorgen dat niet alleen de welvarenden en mensen met een groot netwerk nog aan voedsel en spullen kunnen komen, kan de WRR zich dan een distributiesysteem met bonnen voorstellen.
Essentieel is dat we in goede tijden de slechte doordenken, en ingewikkelde keuzes niet ontweken worden in de brede maatschappelijke afweging van belangen, zegt de raad. Zulke keuzes gaan bijvoorbeeld over wie je toelaat tot de ziekenhuizen: gezonde mensen eerder dan mensen met een chronische aandoening? Dat is zeker niet de bedoeling, zegt de WRR. Levensvatbaarheid is leidend. “Een handicap of chronische ziekte kan, maar hoeft geen consequenties te hebben voor iemands levensvatbaarheid. Het discriminatieverbod kan hier in het geding komen als aan die wetenschap voorbij wordt gegaan of als (al dan niet onbewust) minder waarde aan een leven wordt toegekend op grond van een beperking.”
Er moet een goed slot op deze gereedschapskist
De democratische besluitvorming is juist als het op zulke existentiële afwegingen aankomt, cruciaal om mensenrechten te waarborgen. Tot nu toe heeft de regering steeds gewerkt met noodwetten. Er moeten goede juridische kaders worden ontwikkeld. De WRR ziet deze als een gereedschapskist waaruit je instrumenten kunt halen die voor de verschillende scenario’s toereikend zijn. “Wel moet er op deze gereedschapskist een goed slot zitten, dat alleen volgens vooraf vastgestelde procedures met rechtsstatelijke waarborgen mag worden geopend.”
Ethisch gezien heeft Nederland ook nog een heel debat te voeren, namelijk over een goede dood. Dit gaat deze keer over de waardigheid van het stervensproces. Als het virus extreem dodelijk is, mag er dan nog iemand bij de stervende patiënt aanwezig zijn? En als er massale sterfte is, begraaf je dan de slachtoffers wier religie een snelle begrafenis voorschrijft als eersten? Vragen die we volgens de WRR niet meer uit de weg kunnen gaan.
Lees ook:
Permanente coronawet krijgt krappe voldoende van Raad van State
De kritiek vooraf vanuit de samenleving is niet mals, maar volgens het belangrijkste adviesorgaan in Den Haag zijn de coronawetsvoorstellen een ‘noodzakelijke eerste stap’.
Vaccinatieplicht kan een optie zijn, schoolsluiting niet. Dit zijn de corona-adviezen van de WRR - Trouw
Read More
Tidak ada komentar:
Posting Komentar