Vlak voor de deadline hebben al veel meer studenten de basisbeurs aangevraagd dan van tevoren werd gedacht. Onderwijsdienst DUO had donderdag al zevenduizend meer aanmeldingen ontvangen dan de organisatie had ingeschat.
In het kort
Veel meer studenten hebben de basisbeurs aangevraagd dan verwacht.
Studenten ontvangen maandelijks een bedrag van 110,30 euro, of 439,20 euro als je niet meer thuis woont.
Het is belangrijk om de beurs vóór 1 september aan te vragen, anders krijg je je geld pas later.
"Wij hadden ingeschat dat 435.000 studenten recht hadden op een beurs. Die inschatting hadden we gemaakt zodat we konden uitrekenen wat de terugkeer van de basisbeurs ongeveer zou gaan kosten", vertelt Bert Viel van DUO.
Studenten hebben tot vandaag de kans om de basisbeurs aan te vragen als ze gelijk in september de beurs willen ontvangen. Ongeveer 444.200 studenten hebben dat inmiddels gedaan. Dat zijn er veel meer dan DUO had gedacht.
Waarom er zo veel meer aanmeldingen zijn, is nog niet helemaal duidelijk. "Dat kan bijvoorbeeld komen doordat er veel meer nieuwe studenten zijn begonnen dan we hadden verwacht", zegt Viel. Een andere oorzaak zou kunnen zijn dat de regels voor het krijgen van een basisbeurs zijn versoepeld voor studenten uit andere Europese landen.
Als een EU-student straks acht uur per week werkt, heeft die recht op een basisbeurs van 439 euro en een aanvullende beurs tot 416 euro. Dit kan echt leiden tot een massale toestroom", zei Kamerlid Pieter Omtzigt afgelopen week op X (voorheen Twitter). Hij stelde samen met VVD-Kamerlid Hatte van der Woude Kamervragen over deze versoepelingen.
Basisbeurs niet op tijd aanvragen is 'zonde'
Studenten die de beurs hebben aangevraagd, krijgen vanaf eind september maandelijks 110,30 euro per maand op hun rekening gestort als zij nog thuis wonen. Studenten die op kamers wonen krijgen dit jaar 439,20 euro. Dat is inclusief een tijdelijke verhoging van 164,30 euro vanwege de inflatie.
Als je de basisbeurs vóór 1 september aanvraagt, ontvang je eind september al je eerste geld. Op 5 september begint het nieuwe studiejaar, dus veel studenten zullen in september hun boeken gaan kopen en de huur van hun kamer moeten betalen.
"Je kan de beurs ook met terugwerkende kracht aanvragen", zegt Viel. "Maar dat wordt dan een nabetaling. Je krijgt nog wel je geld, maar niet in september. Je krijgt je beurs dan pas later."
Onzuinige kantoorgebouwen zijn sterk in prijs gedaald. Het verschil in gemiddelde verkoopprijs tussen meer en minder duurzame kantoren is met bijna 20 procent gestegen sinds verplicht werd gesteld dat bedrijfsgebouwen energielabel C of beter moeten hebben. Vooral voor kantoorgebouwen met een energielabel G – ‘bruine’ gebouwen die duidelijk niet aan de eisen voldoen – hebben vastgoedbeleggers veel minder geld over.
Dat concluderen onderzoekers van de Universiteit Maastricht in een onderzoek dat donderdag werd gepubliceerd in economenvakblad ESB. Volgens hoogleraren vastgoed Piet Eichholtz en Nils Kok en promovendus Xudong Sun is de prijs per vierkante meter voor kantoren met label G (de slechtste energieprestatie) sinds 2018 met bijna veertig procent gedaald.
In dat jaar kondigde de overheid aan dat alle bedrijfsgebouwen vanaf 1 januari 2023 verplicht label C of beter moeten hebben. Voldoet een gebouw niet aan die eis, dan dreigt een boete of een verbod op gebruik. Tienduizenden gebouwen voldoen echter nog niet aan de eisen.
Eind 2022 telde de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) 257 duizend commerciële gebouwen met een energielabel, waarvan 57 duizend nog niet waren voorzien van energielabel C of beter. Van de 92 duizend kantoorgebouwen in die verzameling haalden er ruim 20 duizend nog niet de vereiste score. Bij de ‘slechtste’ bedrijfsgebouwen komt een groot deel niet verder dan G, het slechtste label.
Gebrekkige handhaving
Dan zijn er ook nog tal van gebouwen zonder energielabel, van wie de energieprestaties dus nog onbekend zijn. Volgens de onderzoekers hebben ongeveer 38 duizend kantoorgebouwen eind 2022 nog steeds geen energieprestatiecertificaat.
De wetenschappers hekelen de gebrekkige handhaving van de duurzaamheidsnorm door gemeenten. Gooi die gebouwen dicht bij overtreding, manen zij, dan zal de vraag van huurders naar inefficiënte gebouwen verder afnemen. Ook zal het eigenaren motiveren om de energie-efficiëntie van hun bezit sterk te verbeteren.
Eigenaren die verduurzaamden pakten vaak aardig door, zien de onderzoekers. Veelal werd niet volstaan met labeltje C, maar meteen doorgestoten naar label A. Daarbij kan meespelen dat de duurzaamheidseisen mogelijk nog verder worden opgeschroefd, naar label A. De pandeigenaren krijgen wel hulp van de overheid, van subsidie voor isolatie tot belastingvoordelen op verduurzaming.
Voor nalatige eigenaren hebben de onderzoekers een waarschuwing. Voor vastgoedleningen worden steeds strengere eisen gesteld aan de energieprestaties van het onderpand. ‘Duurzaamheid lijkt dus niet langer een luxe, maar een noodzaak.’
Het kabinet is op 7 juli nog maar net gevallen als de Europese Commissie aanklopt bij het Torentje. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen wil zo snel mogelijk weten wie Green Deal-commissaris Frans Timmermans na diens verwachte vertrek naar Den Haag gaat opvolgen. Von der Leyen wil een naam, liefst nog voor het zomerreces op 1 augustus begint.
De Commissie is bezorgd. Eind november start de internationale klimaatconferentie (COP28) in Dubai, een belangrijke ontmoeting, zeker na de weinig succesvolle klimaattoppen in Glasgow (2021) en Sharm-el-Sheikh (2022). De EU-delegatie moet worden geleid door een ervaren en ingewerkte klimaatcommissaris, Nederland mag dus niet dralen.
In directe contacten tussen Von der Leyen en demissionair premier Mark Rutte en tussen hun teams, schetst de Commissie het gewenste profiel van de nieuwe Nederlandse commissaris. Diplomatieke ervaring en kennis van financiën staan bovenaan, de COP-toppen met bijna tweehonderd landen gaan immers over geld en onderhandelen.
Over de auteur Marc Peeperkorn is sinds 2008 de EU-correspondent voor de Volkskrant. Hij schreef dit stuk op basis van achtergrondgesprekken met ingewijden in Den Haag en Brussel.
Als Timmermans zich op 20 juli officieel opwerpt als kandidaat-lijsttrekker voor de nieuwe gecombineerde PvdA/GroenLinks-fractie, raken de contacten tussen Brussel en Den Haag in een stroomversnelling. Temeer omdat Von der Leyen het vrijwillige vertrek van Timmermans wil aangrijpen voor een herschikking binnen de Commissie.
Sefcovic
De PvdA’er trok afgelopen jaar meer en meer het vuur aan van de Europese christendemocraten, Von der Leyens partij. Om haar partijgenoten tegemoet te komen, overweegt de Commissievoorzitter de coördinerende rol voor de Green Deal bij commissaris Maros Sefcovic te leggen, een vrij onzichtbare en gematigde sociaaldemocraat.
Bij deze reshuffle speelt ook de gespannen relatie tussen Timmermans en Von der Leyen een rol: de twee konden politiek en persoonlijk nauwelijks door één deur. Ook hun beider kabinetschefs – haar rechterhand Bjoern Seibert, voor Timmermans voormalig PvdA-leider Diederik Samsom – zijn niet direct vrienden te noemen. Een kleinere portefeuille voor de nieuwe Nederlandse commissaris (alleen klimaat) haalt spanning weg. Von der Leyen ziet altijd kansen bij onverwachte ontwikkelingen.
Kaag
Eind juli ligt er volgens betrokkenen geen lijstje met kandidaten, maar circuleren er wel twee namen: die van Samsom en Sigrid Kaag, de D66-minister van Financiën. Samsom valt snel af. Niet zozeer vanwege de animositeit die hij in Brussel oproept, maar omdat Rutte een promotie van Samsom (met wie hij goed overweg kan) absoluut niet in Den Haag verkocht krijgt. Een kopstuk van een oppositiepartij een paar maanden voor de verkiezingen een prachtig politiek platform geven in Brussel, gaat de coalitiepartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie vele stappen te ver.
Blijft over Kaag. Voor haar staan alle vakjes aangevinkt: ruime diplomatieke ervaring bij de VN; kennis van financiën als minister van dat departement; en voldoende bestuurlijke ervaring met twee ministerschappen en als vicepremier.
Von der Leyen laat weten dat Kaag in principe zeker geschikt is. Dat ze een liberale vrouw krijgt in ruil voor Timmermans, komt haar op dat moment ook wel goed uit. De Deense commissaris Margrethe Vestager (Concurrentie) heeft immers net laten weten dat ze graag de Europese Investeringsbank (EIB) wil leiden. Als ze die baan krijgt, stuurt Kopenhagen naar verwachting als vervanger een sociaaldemocratische man. Met Kaag blijft de man-vrouwverhouding én de politieke balans in de Commissie in evenwicht.
Rutte vraagt Von der Leyen echter om tijd. Hij zegt haar dat de demissionaire status van zijn kabinet, alsook zijn eigen verzwakte positie nu hij uit de politiek vertrekt, een snel besluit onmogelijk maakt. Hij wijst Von der Leyen erop dat Timmermans pas medio augustus zijn ontslag bij haar zal indienen, nadat hij officieel door de PvdA- en GroenLinks-leden tot lijsttrekker is benoemd. Ook dat noopt tot enig uitstel, aldus Rutte.
Hij belooft Von der Leyen voor eind augustus met een kandidaat te komen. Dan kan het Europees Parlement de nieuwkomer in september ondervragen en zit die, bij goedkeuring door de parlementariërs, in oktober in het Berlaymont, het hoofdkantoor van de Commissie. Precies op tijd voor de COP28.
Hoekstra
Door de voordracht over de zomervakantie heen te tillen, komt er tijd voor andere geïnteresseerden om zich te melden. CDA-Europarlementariër Esther de Lange toont belangstelling en dan, voor velen totaal onverwacht, ook haar partijgenoot Wopke Hoekstra, de demissionaire minister van Buitenlandse Zaken.
Bij de keuze tussen de twee CDA’ers valt De Lange snel af. Hoekstra past beter in de profielschets van de Commissie en heeft politiek meer gewicht dan de Europarlementariër. Het plaatst Rutte voor een dilemma: stelt hij Kaag of Hoekstra teleur?
Wat volgt is overleg in Den Haag tussen de leiders van de coalitiepartijen. Na het beraad met deze ‘smaldelen’ trekt Rutte het besluit naar zich toe. Hij oordeelt dat Hoekstra op de meeste steun kan rekenen. Volgens betrokkenen scharen VVD, ChristenUnie en CDA zich achter hem, Kaag krijgt alleen steun van haar eigen D66.
De keuze voor Hoekstra verklaren dezelfde betrokkenen mede uit de moeizame verhouding tussen Rutte en Kaag. Rutte is niet vergeten dat Kaag hem pal voor het Kamerdebat op 10 juli over de val van het kabinet, telefonisch liet weten dat haar partijgenoten mogelijk de motie van de oppositie zouden steunen om hem als demissionair premier weg te sturen. De motie werd uiteindelijk niet ingediend, Rutte kondigde tijdens het debat zijn vertrek uit de politiek aan.
Vrijdag 25 augustus meldt Rutte na afloop van het kabinetsberaad dat Hoekstra de kandidaat is om Timmermans op te volgen. Het hele kabinet steunt dit besluit, stelt de premier. Hij hamert op het belang van de COP28 en benadrukt hoe geschikt Hoekstra is om de EU op die klimaattop te leiden.
Cadeautje
Von der Leyen had prima met Kaag kunnen leven, maar Hoekstra - een partijgenoot - is een politiek cadeautje. Dat heeft ze Rutte eerder ook laten weten. Ze verwacht dat Hoekstra kan helpen bij haar pogingen de christendemocraten in het Europees Parlement achter de Green Deal te houden.
Van belang is ook dat de kans dat Vestager vertrekt inmiddels aanzienlijk is gekrompen. De Deense commissaris heeft de boosheid gewekt van Berlijn en Parijs, wier steun onmisbaar is om de EIB-baan te krijgen. Haar voornemen een Amerikaanse aan te trekken als topadviseur valt daar niet goed. Na alle commotie gaat het plan uiteindelijk niet door, maar het kwaad is dan al geschied. Von der Leyen heeft naar verwachting geen liberale vrouw meer nodig voor het evenwicht in de Commissie en ruilt Timmermans graag in voor Hoekstra.
Geruchten dat Von der Leyen de keuze voor Hoekstra zou hebben afgedwongen, wordt door betrokkenen in Brussel en Den Haag ontkend. Rutte heeft, na overleg met de coalitiepartners, zelf de afweging gemaakt. Als het Kaag was geworden, was Von der Leyen daarmee akkoord gegaan.
Totale onzin
Dat Rutte door Von der Leyen beloond zou zijn - in de vorm van hulp bij een toekomstige baan - noemen Brusselse en Haagse ambtenaren totale onzin. Ze wijzen erop dat Rutte überhaupt geen interesse heeft in een Europese topbaan. En als hij die ambitie alsnog krijgt, heeft hij de hulp van Von der Leyen niet nodig. De topjobs worden niet verdeeld door de Commissievoorzitter, maar door de regeringsleiders. En die kent Rutte beter dan Von der Leyen. Hij zou eerder een concurrent van haar kunnen zijn, mocht Rutte Commissievoorzitter willen worden.
Dinsdag meldt Hoekstra zich in Brussel voor zijn sollicitatiegesprek met Von der Leyen. Zij toetst vooral zijn bereidheid zich als een razende in te werken. Na afloop zegt Hoekstra dat het een ‘uitstekend gesprek’ was, over zijn mogelijke portefeuille wil hij niets zeggen. ‘Dat is aan de president (Von der Leyen, red).’
Een half uur later komt Von der Leyen met haar persverklaring, die al klaarlag. Hoekstra krijgt klimaat, de Commissievoorzitter prijst zijn motivatie en benadrukt het belang van zijn ervaring voor het slagen van de COP28. De sociaaldemocraten en Groenen in het parlement beloven vuurwerk tijdens de hoorzitting met Hoekstra, maar EU-ambtenaren verwachten dat de meerderheid van de parlementariërs Hoekstra zal steunen.
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Holland Norway Lines Vanwege bezette kades in Groningen moest de veerdienst tussen Nederland en Noorwegen uitwijken naar Duitsland. Volgens rederij Holland Norway Lines zorgde dat voor financiële problemen.
Holland Norway Lines, de Nederlandse rederij die de veerdienst tussen het Duitse Emden en het Noorse Kristiansand uitbaat, heeft uitstel van betaling aangevraagd. Dat meldt het bedrijf woensdag op zijn website. De MS Romantika, het enige schip van de rederij, vaart voorlopig niet uit.
Een jaar lang voer de MS Romantika heen en weer tussen Eemshaven en Kristiansand, maar de vertrekplaats verschoof in april naar Duitsland omdat het schip geen vaste aanlegplaats meer had in de Groningse haven. Holland Norway Lines was van plan een eigen kade in de Eemshaven te bouwen, maar kreeg daarvoor niet genoeg geld bij elkaar, schrijft Dagblad van het Noorden.
De bezette kade zorgde voor geannuleerde tochten, en daarmee gedupeerde reizigers. Holland Norway Lines noemt de verliezen die deze „onrustige periode in de Eemshaven” met zich meebracht als belangrijkste reden dat het in financiële problemen is gekomen. „Een periode met veel annuleringen en extra kosten, maar ook met een grote impact op toekomstige boekingen.”
Aan het enthousiasme heeft het niet gelegen: van april vorig jaar tot januari verkocht de veerdienst volgens RTV Noord meer kaartjes dan verwacht. Holland Norway Lines zegt tot nu toe bijna 400.000 passagiers te hebben vervoerd.
Paradepaardje
„Ontzettend jammer, Holland Norway Lines bood een mooie impuls voor Groningen”, zegt de Groningse gedeputeerde Henk Emmens (BBB) tegen persbureau ANP. „Al die Noren die hierheen gaan, dat is goed voor onze toeristische sector. Heel jammer als je dat mooie paradepaardje verliest.”
Het is nog niet duidelijk of mensen die al een ticket hadden geboekt hun geld terugkrijgen. Holland Norway Lines raadt reizigers die in Emden zijn gestrand aan een hotel, alternatieve veerdienst of vlucht te zoeken.
De prijzen die Nederlandse industriebedrijven vragen voor hun goederen waren in juli lager dan een jaar eerder. Het is de vierde maand op rij dat de prijzen zijn gedaald.
In het kort
De afzetprijzen in de Nederlandse industrie dalen voor de vierde maand op rij.
De prijzen waren gemiddeld 7,7 procent lager dan een jaar eerder. Dat komt vooral door lagere olieprijzen.
Het vertrouwen van producenten in de industrie neemt af.
De prijzen waren in juli gemiddeld 7,7 procent lager dan in dezelfde maand een jaar eerder, meldt statistiekbureau CBS. In april lieten de prijzen voor het eerst in ruim twee jaar een daling zien. Toen ging het om een daling van 2,4 procent.
De prijzen van de industrie hangen nauw samen met de olieprijzen. Die waren een jaar eerder een stuk hoger. Zo kostte een vat ruwe Brentolie vorige maand ruim 72 euro. Dat is bijna 30 procent minder dan een jaar eerder.
Vooral producten in de aardolie-industrie waren in juli een stuk goedkoper. Die kostten ruim 28 procent minder dan een jaar eerder. In de chemie daalden de prijzen met bijna 23 procent door de lagere olieprijzen. In de autosector en machine-industrie stegen de prijzen nog wel.
Ook het vertrouwen van producenten neemt af
De prijzen in de industrie dalen, maar het vertrouwen van producenten in de industrie ook. De ondernemers zijn vooral somber gestemd over de komende drie maanden. Ook zijn ze negatief over hun voorraden.
De index die het vertrouwen meet ging van 0,1 in juli naar -2,2 in augustus. Het cijfer is voor het eerst sinds 2020 negatief. Het producentenvertrouwen ligt daarmee ook onder het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar.
Dat blijkt uit een document dat minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
De EU werkt met een meerjarenbegroting van zeven jaar. Zo'n begroting is het resultaat van maanden of zelfs jaren onderhandelen en biedt de lidstaten in principe voor meerdere jaren zekerheid over de afdrachten aan de EU.
Oorlog, inflatie, rente
Maar de Europese Commissie vindt het noodzakelijk dat er tussentijds extra geld bijkomt. Onder andere vanwege de oorlog in Oekraïne, hoge inflatie, extra personeel, migratiestromen richting Europa en hogere rentelasten is het volgens Brussel nodig dat er flink wat miljarden bijkomen. Ook wil de Commissie miljarden extra investeren in programma's om de Europese economie concurrerender te maken.
Vooral de gestegen rente op leningen en de gevolgen van de oorlog kosten heel erg veel geld. De extra rente-uitgaven worden begroot op 18,9 miljard euro (maar kunnen nog verder oplopen), de giften aan Oekraïne op 17 miljard.
De Commissie denkt in totaal 66 miljard extra nodig te hebben om de kosten op al deze terreinen te dekken. Ook wil het de mogelijkheid om nog eens 33 miljard euro aan extra leningen te verstrekken aan Oekraïne.
54 miljard
Dat geld hoeft niet allemaal opgehoest te worden door de lidstaten. Voor de leningen moeten de EU-landen een garantstelling afgeven maar ze hoeven niet meteen te storten. En een deel van de extra kosten kan naar verwachting opgevangen worden omdat op andere beleidsterreinen niet al het geld uitgegeven kan worden.
Dan nog blijft er een forse rekening openstaan van 54 miljard euro. Nederland zou daarvan 3,16 miljard euro op zich moeten nemen, verdeeld over de jaren 2024 tot en met 2027.
Dat zou zelfs nog verder kunnen oplopen. Op dit moment is de inschatting namelijk dat er 17 miljard aan giften wordt vrijgemaakt voor Oekraïne en 33 miljard aan leningen. Als uiteindelijk wordt gekozen om een groter deel te schenken, kunnen de kosten voor Nederland nog 1,8 miljard hoger uitvallen. En als zou blijken dat de rentekosten nog hoger uitpakken, zou dat ook nog honderden miljoenen extra kunnen gaan kosten voor Nederland.
Geen gelopen race
Maar dat is allemaal zeker nog geen gelopen race. Het kabinet is allesbehalve enthousiast over de meeste voorstellen van de Commissie, temeer omdat er nu juist was afgesproken dat de meerjarenbegroting niet halverwege opengebroken zou worden. Wat Nederland betreft moet de Commissie de extra kosten zo veel mogelijk maar zien te dekken door ergens anders op de begroting geld vrij te maken.
Dat geldt overigens niet voor de uitgaven die voor Oekraïne worden voorgesteld. Die zijn daadwerkelijk onvoorzien en het kabinet staat daar 'in beginsel positief tegenover', schrijft demissionair minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken.
Liever bezuinigen
Van de gigantisch gestegen rentekosten erkent het kabinet dat dit een probleem is dat opgelost moet worden, maar wat Nederland betreft geldt voor de EU hetzelfde als voor de lidstaten, die dat probleem ook hebben: ergens anders bezuinigen om de kosten op te kunnen hoesten.
Bovendien schrijft Hoekstra dat als dat niet zou lukken en de EU niet aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen, de lidstaten nu ook al garant staan voor die leningen.
Pittige onderhandelingen
Toch wordt de deur niet helemaal dichtgegooid. "Het kabinet zet in de onderhandelingen in op beperking van de omvang en verdere inkadering van het voorstel, met name het toevoegen van een duidelijk maximum bedrag aan het speciale instrument" schrijft Hoekstra over het extra potje om de rentekosten te dekken.
Die onderhandelingen zouden nog weleens vrij pittig kunnen worden. Dit soort begrotingsvoorstellen moeten namelijk unaniem goedgekeurd worden door alle lidstaten en ook het Europees Parlement moet daarmee instemmen.
Burgemeesters hebben nog altijd grote zorgen over de situatie van Oekraïense derdelanders, die vanaf maandag weg moeten uit Nederland. Overleg met staatssecretaris Eric van der Burg van Asiel leidde dinsdagavond niet tot de gewenste oplossingen. Het kabinet moet "de regie pakken", zegt Wouter Kolff namens de Veiligheidsraad.
In de gemeentelijke opvanglocaties zitten op dit moment ongeveer 2900 mensen die een tijdelijke verblijfsvergunning hadden in Oekraïne toen daar de oorlog uitbrak. Zij moeten 4 september, aanstaande maandag dus, de opvang verlaten. Ongeveer 700 van hen vroegen asiel aan, wat er met de 2200 anderen gebeurt is nog onduidelijk.
Wouter Kolff, die naast voorzitter van de Veiligheidsraad ook burgemeester van Dordrecht is, maakt zich grote zorgen over die groep. "Ze zouden zomaar eens in onze steden kunnen gaan rondzwerven", zegt hij tegen Nieuwsuur. "En gebruik maken van bijvoorbeeld het Leger des Heils. Dat willen we niet."
De 2200 derdelanders hebben vanaf maandag 28 dagen om te vertrekken. Maar een deel wil niet weg. Volgens Kolff moet de regering voorkomen dat ze de illegaliteit ingaan.
Geen ellenlange juridische procedures
De burgemeesters kregen dinsdag tijdens het overleg met staatssecretaris Van der Burg de toezegging dat ze niet tegen iedere derdelander een individueel juridische procedure hoeven aan te spannen. "Dat scheelt een juridische slok op een borrel", zegt Kolff. "In Dordrecht hebben we dertig derdelanders." In Amsterdam zijn het er zelfs driehonderd.
Van der Burg vindt dat mensen met een tijdelijke Oekraïense verblijfsvergunning voor studie of werk veelal veilig kunnen terugkeren naar hun land van herkomst. Veelal zijn dat Afrikaanse of Aziatische landen. Maar hoe hij dat precies voor elkaar wil krijgen, is vooralsnog onbekend.
'Heel pijnlijke situaties'
Ook de Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink wil duidelijkheid over de derdelanders. "Er is chagrijn dat we dit al anderhalf jaar roepen en dat het kabinet nu pas aan het werk is om te zorgen dat dit goedkomt." Hij maakt zich zorgen om de "heel pijnlijke situaties" waarin derdelanders dreigen te belanden. "Het zou natuurlijk ook gewoon kunnen dat ze als ongedocumenteerden terugkomen in verschillende steden. Dat is niet prettig voor die mensen, maar ook voor de steden."
Nieuwsuur sprak vandaag met Melissa uit Maleisië, die via Oekraïne naar Nederland kwam. Zij dreigt te moeten vertrekken.
Ursula von der Leyen draagt Wopke Hoekstra voor als Eurocommissaris voor Klimaat. Volgens haar is Hoekstra sterk gemotiveerd en beschikt hij over de juiste ervaring om de rol van Frans Timmermans over te nemen.
Als Hoekstra de baan krijgt, wordt hij verantwoordelijk voor 'klimaatactie' onder leiding van de Slowaakse Eurocommissaris Maros Sefcovic. Sefcovic gaat in plaats van Timmermans de Green Deal coördineren. Veel klimaatplannen die de Europese Unie voor 2050 klimaatneutraal maken, zijn al aangenomen of zelfs al ingevoerd.
Dit najaar is er een klimaattop waar Hoekstra als 'Europees klimaatgezant' wel een belangrijke rol zou kunnen spelen. Maar zover is het nog lang niet.
Nu Hoekstra de zegen heeft van Von der Leyen moet hij nog bij de klimaatcommissie van het Europees Parlement langs. Die commissie komt vervolgens met een oordeel dat wordt voorgelegd aan het Europees Parlement. Het Parlement stemt dan over de benoeming.
Hoewel het Parlement niemand kan wegsturen, kan een negatief oordeel wel schadelijk zijn. Zo heeft het in het verleden eens voor de terugtrekking van een kandidaat gezorgd. Ook werd er een keer een portefeuille door veranderd.
De weg die Hoekstra moet afleggen
Een land, in dit geval Nederland, draagt een kandidaat voor.
De voorzitter van de Europese Commissie beoordeelt de kandidaat en kiest een portefeuille.
De kandidaat moet een hoorzitting in Europees Parlement doorstaan. De hoorzitting wordt geleid door een parlementscommissie.
Die commissie komt met een oordeel. Het Europees Parlement stemt hierna over de kandidaat.
Die stemming is een advies, maar een negatieve uitkomst heeft in het verleden tot het terugtrekken van kandidaten geleid.
Als laatste stemmen de lidstaten (de Europese Raad) over de kandidaat.
Milieu- en klimaatbeleid zou te hard gaan
De voordracht van Hoekstra leidt in binnen- en buitenland tot kritiek. Het gaat zowel om de manier waarop hij is voorgedragen, als zijn profiel en zijn politieke achtergrond.
Zo zijn de sociaaldemocraten - waar Timmermans bij hoort - niet blij dat Hoekstra een christendemocraat is. Von der Leyen is ook een christendemocraat.
Volgens de sociaaldemocraten werken de christendemocraten de Green Deal tegen. Daarom willen de sociaaldemocraten het klimaat niet aan Hoekstra overlaten. De Europese CDA'ers en hun medestanders vinden dat het milieu- en klimaatbeleid te hard gaat.
Krijg een melding bij nieuwe berichten over Hoekstra
Je hebt tot en met vrijdag 1 september de tijd om zorgtoeslag en huurtoeslag over 2022 aan te vragen. "Vaak denken mensen dat ze geen recht hebben op toeslagen, terwijl dit wel zo is", schrijft de Belastingdienst. Ook is het de laatste week waarin je belastingaangifte kunt doen.
Eigenlijk loopt de periode om belastingaangifte te doen van 1 maart tot 1 mei. Maar bijna 200.000 Nederlanders hebben toen geen aangifte ingevuld. Voor degenen die uitstel hebben gekregen, geldt de nieuwe deadline van vrijdag 1 september.
Wie ook die deadline niet haalt, riskeert een boete van 385 euro. Mensen die al vaker geen aangifte hebben ingediend, kunnen een hogere boete verwachten. Na vijf jaar loopt dat bedrag zelfs op tot 5.500 euro.
Als je geen aangifte doet, maakt de Belastingdienst uiteindelijk zelf een schatting van het inkomen. Naast de boete legt de overheid op basis van die inschatting dan alsnog een belastingaanslag op.
Ontvang meldingen bij economisch nieuws
Meer mensen hebben recht op zorgtoeslag
Wie relatief weinig verdient, heeft mogelijk recht op zorgtoeslag of huurtoeslag. Nederlanders kunnen nog tot en met 31 augustus een aanvraag doen over 2022. In totaal kunnen zo'n 4,6 miljoen mensen toeslag krijgen.
Wie over het jaar 2022 misgrijpt, kan dit jaar wel in aanmerking komen voor zorgtoeslag. De inkomensgrens voor stellen en alleenstaanden is namelijk met duizenden euro's verhoogd.
Ook is het bedrag waar mensen recht op hebben nu hoger. De zorgtoeslag kan oplopen tot maandelijks 154 euro voor alleenstaanden en 264 euro voor stellen.
Daarbij krijgen de laagste inkomens meer zorgtoeslag. In 2022 kregen mensen de maximale toeslag tot een inkomen van 22.000 euro. Daarna gold: hoe meer je verdient, hoe minder je krijgt. Dit jaar is 25.000 euro de ondergrens.
MKB-Nederland heeft een laatste oproep gedaan aan ondernemers met een coronaschuld om contact op te nemen met de Belastingdienst. Dinsdag is de laatste dag dat ondernemers die nog helemaal geen actie hebben ondernomen om hun schuld terug te betalen zich kunnen melden.
Ondernemers die vrezen failliet te gaan, moeten ‘goed advies inwinnen’, zegt een woordvoerder. ‘Het is belangrijk dat ondernemers zelf met de Belastingdienst in gesprek gaan. Iedereen die dat nog niet heeft gedaan moet dat zo snel mogelijk doen. Ondernemers die echt geen uitweg meer zien en aan een faillissement denken, moeten ook goed advies inwinnen over dat ze niet persoonlijk aansprakelijk gesteld worden.’
Vooral zzp’ers
Drie maanden terug hadden 45.000 ondernemers nog geen actie ondernomen om hun belastingschuld af te betalen. Dat zijn volgens MKB-Nederland veel zzp’ers, zoals ondernemers met een horecazaak of winkel. ‘Die zijn oververtegenwoordigd in de groep die hiermee te maken heeft, omdat ze een forse tijd beperkingen kregen en dicht moesten.’
Doek Retail, een bedrijf dat tientallen vestigingen van Vero Moda, Vila en Pieces exploiteert, is failliet. Het bedrijf slaagt er niet om de belastingschuld terug te betalen, die tijdens de coronaperiode is opgebouwd.
Dat bevestigt curator Hans Hendriks naar aanleiding van berichtgeving van RTLZ. De 27 winkels blijven volgens hem voorlopig open. De filialen van andere eigenaren vallen niet onder dit faillissement.
Doek Retail is de zoveelste modeketen die dit jaar kopje onder gaat. Eerder gingen Score en het tot hetzelfde bedrijf behorende kledingmerk Chasin' failliet. Daarvoor viel Scotch & Soda om. Dat bedrijf maakte wel een doorstart.
Doek Retail slaagde er volgens Hendriks niet in om de financiële problemen uit de coronatijd te boven te komen. Het bedrijf heeft de Belastingdienst gevraagd om 24 procent van de achterstallige belastingen, ruim een miljoen euro, kwijt te schelden. Maar nog voordat het tot een beslissing kwam, kon het bedrijf al niet meer aan de andere verplichtingen voldoen.
Kosten
Hendriks noemt dit de "echte problemen" waar veel winkeliers en horeca-ondernemers mee kampen: "De kosten gaan omhoog. Als de omzet niet meebeweegt, word je achterhaald door de feiten."
De 120 medewerkers blijven voorlopig nog in dienst, stelt de curator. "Vrijdag was er een personeelsbijeenkomst. Het was erg emotioneel, maar iedereen is erg gemotiveerd om door te gaan." Welke opties er zijn voor een doorstart of overname wordt nog onderzocht.