Op voorstel van de SGP en de PVV heeft de Eerste Kamer dinsdag 31 oktober hoofdelijk gestemd over het wel of niet controversieel verklaren van de Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen, ook bekend als de Spreidingswet. 21 leden stemden vóór controversieelverklaring, 54 leden stemden tegen. Daarmee is het wetsvoorstel niet controversieel verklaard. Hierop is het wetsvoorstel opnieuw in behandeling genomen door de vaste commissie Immigratie & Asiel/JBZ-Raad (I&A/JBZ).
Senator Lagas (BBB) deed een ordevoorstel om het wetsvoorstel nog voor de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november a.s. af te handelen. Hierop verzochten de fracties van JA21 en PVV om hoofdelijk over dit ordevoorstel te stemmen. Aan het begin van de avond trok de fractie van BBB het ordevoorstel weer in, waarna ook de gevraagde hoofdelijke stemming kwam te vervallen. Het ordevoorstel werd ingetrokken naar aanleiding van de procedurebespreking in de kamercommissie I&A/JBZ dezelfde dag.
SGP-senator Van Dijk had een week eerder voorgesteld om op 31 oktober te stemmen over het controversieel verklaren van de zogeheten Spreidingswet. De PVV-fractie steunde het verzoek. PVV-senator Faber vroeg bovendien om een hoofdelijke stemming over dit voorstel. In de commissie I&A/JBZ is 24 oktober vervolgens besloten om deze stemming af te wachten en de bespreking van de procedure van dit wetsvoorstel aan te houden. In het geval het voorstel niet controversieel zou worden verklaard, wordt de procedure voor het wetsvoorstel opnieuw besproken op 31 oktober in de commissie. In het geval van controversieelverklaring, was de behandeling uitgesteld tot een nieuw kabinet is aangetreden of de Kamer tussentijds anders besluit.
Het online winkelplatform Bol biedt klanten met een eigen bedrijf de mogelijkheid een zogenoemd zakelijk account te openen. Daarmee 'bestel je alle benodigdheden voor je onderneming snel en gemakkelijk', aldus de webshop. Zo ontvangen zakelijke klanten standaard een btw-factuur, handig voor het verrekenen van btw bij de fiscus.
Niet meer achteraf
Maar de dienstverlening aan zakelijke klanten is sinds vorige week aanzienlijk versoberd. Zij kunnen hun bestellingen namelijk niet meer achteraf betalen. Dat blijkt uit berichten en antwoorden op vragen die een zakelijke klant ontving.
Woordvoerster Marre de Visser bevestigt de maatregel. "Het klopt dat sinds 24 oktober zakelijke klanten vooralsnog geen gebruik meer kunnen maken van de mogelijkheid om achteraf te betalen bij bol. Dat hebben wij hen vorige week schriftelijk laten weten."
Vervelend
Bol zegt te begrijpen dat het vervallen van deze optie door zakelijke klanten 'als vervelend wordt ervaren'. De webwinkel benadrukt deze maatregel dan ook niet zomaar te hebben genomen.
"Helaas constateerden wij dat er steeds vaker misbruik werd gemaakt van deze service", licht de woordvoerster toe. "Daarom zagen wij ons genoodzaakt om de mogelijkheid tot achteraf betalen voor zakelijke klanten stop te zetten."
Fraude
Volgens Bol is er niet alleen sprake van zakelijke klanten die hun rekeningen achteraf niet betaalden, maar ook van andere vormen van misbruik. "Er werd in toenemende mate fraude mee gepleegd, waardoor ook zakelijke klanten werden benadeeld door kwaadwillenden", aldus de woordvoerster.
Wat de aard van die fraude precies is, wil de webwinkel niet toelichten. "Dat ligt gevoelig." Zij benadrukt dat particuliere klanten nog wel achteraf kunnen betalen voor hun bestellingen.
Beursgang
Bol is een dochter van supermarktgigant Ahold-Delhaize. In 2021 wilde het moederbedrijf de webwinkel naar de beurs brengen, maar vorig jaar herfst ging er een streep door deze plannen. Afgelopen augustus zei Ahold-topman Frans Muller dat de beursgang nog niet definitief van tafel is.
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) gaat onderzoeken of er wel voldoende concurrentie op de Nederlandse spaarmarkt is. Dat de spaarrentes in Nederland lang achterbleven bij de razendsnel gestegen rente van de Europese Centrale Bank (ECB) vindt de waakhond aanleiding om te onderzoeken of er wel wat te kiezen valt voor spaarders.
Demissionair minister van Financiën Kaag had de ACM drie maanden geleden gevraagd om te bekijken of zo'n onderzoek nodig is. In de Tweede Kamer hadden partijen felle kritiek op de hoge kwartaalwinsten die banken maakten, terwijl spaarders er met een rente van 0,75 procent bekaaid vanaf kwamen.
De ACM benadrukt dat het gaat om een algemeen onderzoek naar het functioneren van de spaarmarkt in Nederland. Er zijn volgens de ACM naast de grote banken diverse concurrenten die veel hogere rentes aanbieden, veelal buitenlandse spaarbanken. Tegelijk ziet de waakhond dat consumenten slechts beperkt lijken over te stappen.
"Daarom heeft de ACM besloten een onderzoek te starten naar de werking van de Nederlandse spaarmarkt en factoren die ervoor zorgen dat consumenten beperkt overstappen en dat grootbanken geen hogere spaarrentes aanbieden."
De uitkomsten van het onderzoek kunnen volgens de ACM leiden tot "aanbevelingen voor de wetgever". Bijvoorbeeld als zou blijken dat de markt niet goed werkt. Het rapport wordt voor volgend jaar zomer verwacht.
Het is alweer een jaar geleden dat Elon Musk het gigantische bedrag van 44 miljard dollar neertelde om Twitter te kopen. Inmiddels is er veel veranderd, zoals de naam van de dienst. Ook ziet X het vertrouwen en het aantal gebruikers en adverteerders afnemen.
Musk liep een jaar geleden met een wasbak (sink in het Engels) het hoofdkantoor van X - toen nog Twitter - binnen. De miljardair liet er een grappig bedoelde video van maken, zodat hij die vervolgens op het netwerk kon plaatsen met de woordspeling: "Let that sinkin." Laat dat maar eens bezinken, was zijn boodschap.
De overname zelf bleek geen grap, al kocht Musk het bedrijf in een opwelling. Dat schrijft biograaf Walter Isaacson in zijn dit jaar verschenen boek over de miljardair. Toen Musk besefte dat hij te veel geld had geboden, probeerde hij onder de deal uit te komen. Later luchtte de topman zijn hart bij een team van Tesla: "Ik weet niet waarom ik het heb gedaan. Het kwam erop neer dat de rechter zei dat de verkoop moet doorgaan, want anders… En nu denk ik: oké shit."
Na afronding van de overname ging Musk direct aan de slag. Hij ontsloeg topmensen en haalde Twitter van de beurs. Het aantal werknemers slonk van achtduizend naar nog geen vijftienhonderd. Van de overgebleven personeelsleden werd verwacht dat ze alles voor het bedrijf opzijzetten.
Een paar veranderingen onder Musk
De oorspronkelijke blauwe vinkjes zijn verdwenen. Die waren bedoeld om geverifieerde accounts aan te duiden.
Inmiddels kan iedereen een blauw vinkje kopen. Wel zijn er nu ook gouden vinkjes voor een aantal geverifieerde accounts.
Twitter veranderde in juli van naam en heet sindsdien X.
Gebruikers die eerder waren geband, omdat ze zich niet aan de regels hadden gehouden, konden onder Musk terugkeren. Zo zijn rapper Ye (weg wegens antisemitisme) en oud-president Donald Trump (weg wegens opruiing) weer terug op het platform.
Sinds deze week kun je (video)bellen via Twitter.
De hoogste prioriteit: geld verdienen
Voor Musk is het belangrijk dat hij zijn 44 miljard dollar (toen ruim 41 miljard euro) snel terugverdient. X kampt met schulden en geeft meer geld uit dan er binnenkomt. Met het ontslag van personeel kan het bedrijf kosten besparen. En nu probeert X betaalde abonnementen aan de man te brengen om geld te verdienen.
Voor 8 euro per maand krijg je niet alleen een blauw vinkje om te laten zien dat je betaalt, maar kun je langere berichten schrijven die ook nog eens vaker gezien worden. Daarnaast krijg je toegang tot TweetDeck en kun je langere video's in hogere kwaliteit delen.
Nog een reden om op geld verdienen te focussen, is dat veel adverteerders zijn afgehaakt. In juli bleek dat de berichtendienst ongeveer de helft van zijn advertentie-inkomsten is kwijtgeraakt. Dat de regels van het platform vaak veranderen en dat X gebruikers bovengemiddelde vrijheid geeft om te zeggen wat ze willen, schrikt veel adverteerders af. Die willen niet dat hun boodschap naast berichten met haatzaaiende taal of nepnieuws staat.
Aantal dagelijkse gebruikers loopt terug
Hoeveel gebruikers X precies heeft, valt lastig te controleren. De cijfers zijn namelijk niet meer openbaar sinds Musk zijn bedrijf van de beurs heeft gehaald. Er wordt dan ook flink met cijfers gegoocheld. Tijdens een recente techconferentie zei X-CEO Linda Yaccarino dat er dagelijks 225 miljoen gebruikers op het platform komen.
Dat zou neerkomen op een daling van 10 procent vergeleken met het aantal voor de overname. De teller stond toen op 254,5 miljoen. Na de conferentie is dat aantal bijgesteld naar 245 miljoen. Al blijft dat een daling.
Ook analisten hebben op basis van appinzichten schattingen gemaakt. Zo schrijft Apptopia dat het aantal dagelijks ingelogde X-gebruikers het afgelopen jaar is teruggelopen van 140 miljoen naar 120 miljoen. Dat is een daling van 13 procent.
Alternatieven voor X zijn het afgelopen jaar gegroeid, doordat ontevreden X-gebruikers zijn overgestapt. Al blijven deze diensten ver achter op het platform van Musk. Het vooralsnog besloten Bluesky, opgericht door Twitter-oprichter Jack Dorsey, heeft ruim een miljoen gebruikers. Op Mastodon zijn 1,8 miljoen mensen actief. En Threads, het alternatief van Meta dat nog niet in Europa is te gebruiken, telt naar schatting 33 miljoen dagelijkse gebruikers.
1:42
Hoe nepnieuws over oorlog ontstaat door deze realistische videogame
Overspoeld met nepnieuws
Mede vanwege het vrije beleid van X en het gebrek aan moderatie haken gebruikers af. Veel moderatoren zijn namelijk ontslagen. Daardoor is er op het platform nu meer ruimte voor discriminatie en de verspreiding van nepnieuws.
Dat heeft het Israëlisch-Palestijnse conflict pijnlijk duidelijk gemaakt. X werd overspoeld door berichten, foto's en video's die niet of nauwelijks te controleren zijn. Vaak deelden betalende leden deze berichten, waardoor het bereik ook nog eens werd vergroot. Zo verschenen er beelden van een vliegtuig dat boven de Gazastrook zou zijn neergeschoten. Maar die bleken uit een game te komen.
Tot overmaat van ramp deelde Musk zelf twee accounts om de oorlog te volgen. Maar onderzoekers bekritiseerden deze accounts, omdat die nepnieuws verspreiden. Voordat Musk het bericht verwijderde, was het al zo'n elf miljoen keer bekeken.
De app voor alles
Sinds Elon Musk er de scepter zwaait, is er veel gebeurd op X. En toch is dit pas het begin. X moet uiteindelijk een app voor alles worden, net als het Chinese WeChat. Daarop kun je chatten, maar ook bijvoorbeeld kleding kopen, gamen of eten bestellen.
Dat je nu kunt (video)bellen hoort bij dat plan. Binnenkort moet het ook mogelijk worden om via het platform games te streamen, zoals Musk zelf al een paar keer heeft gedemonstreerd. Ook moet X financiële transacties gaan ondersteunen. Musk was dit decennia geleden al van plan met PayPal en X.com. De miljardair zegt nu vijf jaar nodig te hebben om Twitter te veranderen in wat hij voor ogen heeft.
De Tweede Kamer is vannacht om 03.45 uur begonnen aan het verkiezingsreces, de tijd waarin alle politieke partijen de handen vrij hebben om volop campagne te voeren. Over 26 dagen, op woensdag 22 november, gaat Nederland naar de stembus voor het kiezen van een nieuwe Tweede Kamer.
Op de valreep is er op de laatste dag (en in de nacht) nog gestemd over honderden moties en amendementen om de plannen van het laatste kabinet-Rutte IV aan te passen. Zo wordt de rentestijging voor de leenstelselstudenten verlaagd, gaat de bankenbelasting omhoog en blijft de belastingkorting voor jonge ouders langer in stand. Verder hoeft er van de Tweede Kamer geen extra geld meer betaald te worden voor de plastic bakjes en bekertjes.
Polarisatie en bedreiging
Kamervoorzitter Vera Bergkamp zei in haar laatste speech voor het reces dat de verkiezingscampagnes al op volle toeren draaien en dat ze dat ook zag aan de laatste Kamerdebatten. Ze voegde eraan toe dat het "in deze tijden van polarisatie, bedreiging en intimidaties niet altijd even makkelijk is" om het ambt van Kamerlid uit te oefenen.
De Kamervoorzitter stond ook stil bij de aanval op FvD-leider Thierry Baudet, gisteravond in Gent. Ze wenste hem sterkte. "Wat je ook denkt, wat je ook vindt, het hoort bij de democratie, het hoort bij onze rechtsstaat en je blijft met je handen af van al onze Kamerleden." Kamerleden ondersteunden de woorden van Bergkamp over Baudet met geroffel op de bankjes.
Ander politiek landschap
Op donderdag 23 november, als de meeste stemmen zijn geteld, zal het politieke landschap er hoogstwaarschijnlijk heel anders uitzien. Nu zit het Kamerlid Pieter Omtzigt als eenmansfractie in de blauwe bankjes en het moet wel heel raar lopen als dit zo blijft. Ook BBB-leider Caroline van der Plas, die na de vorige verkiezingen in haar eentje begon, zal mogelijk wel wat meer collega's krijgen.
In de laatste Peilingwijzer staat Nieuw Sociaal Contract (NSC) op 24 tot 30 zetels, BBB op 10 tot 14 zetels en de nieuwe combinatie GroenLinks/PvdA op 21 tot 25 zetels. Voor twee regeringspartijen worden zware verliezen verwacht: -17 voor D66 en -11 voor het CDA. De machtswissel binnen de VVD van Mark Rutte naar Dilan Yesilgöz kost, hoogstwaarschijnlijk, ook de liberalen wel wat zetels: op -7 staan ze nu.
Het zijn nadrukkelijk voorspellingen, want er kan nog niets met zekerheid worden gezegd, leert de geschiedenis. Bij oppositiepartij SP zijn ze zeker nog niet vergeten dat voor ex-partijleider Emile Roemer het Torentje in 2012 in zicht was. Een monsterzege werd voorspeld voor de SP. Tot Roemer in een tv-debat genadeloos door VVD-leider Rutte werd overbluft.
Het beeld van de overrompelde Roemer bleef bij veel kijkers hangen en de VVD won. Met als goede tweede de PvdA onder Diederik Samsom, een oud-milieuactivist die het tijdens de campagne met zijn "vertel het eerlijke verhaal" opeens voor de wind ging.
SP-leider Roemer drinkt in de pauze van het befaamde RTL-debat wat beteuterd iets fris met zijn tegenstander Rutte
Bij campagneleiders staat dit al ruim tien jaar oude voorval diep in het geheugen gegrift. Door één klein incident kan het goed misgaan. En die vrije val is in die drie weken campagnetijd heel moeilijk te stoppen.
Tropenweken
Het worden vanaf nu tropenweken voor de lijsttrekkers: de agenda zit van 's morgens vroeg tot 's avonds laat vol met kranteninterviews, talkshows, radio- en tv-debatten en af en toe moet er ook nog tijd zijn om de straat op te gaan, om te laten zien dat de lijsttrekkers ook tussen de potentiële stemmers staan.
Er kan deze campagne van alles gebeuren. Gaat de oorlog tussen Israël en Hamas bijvoorbeeld de campagne bepalen? Zal het meer over internationale veiligheid gaan, of blijven de hoofdthema's migratie, wonen, bestaanszekerheid en zorg, waar veel Nederlanders zich volgens allerlei onderzoeken zorgen over maken?
Op dinsdag 5 december, Pakjesavond, komt de oude Tweede Kamer nog één keer in de oude samenstelling bijeen. Dan wordt afscheid genomen van oudgedienden, onder wie Kamervoorzitter Bergkamp. Ook zij houdt ermee op. De dag daarna worden de nieuw gekozen Kamerleden beëdigd en begint het parlementaire werk weer.
Een deel van de failliete elektronicaketen BCC komt waarschijnlijk in handen van MediaMarkt. Het concern wil acht van de in totaal bijna zestig BCC-winkels overnemen, meldt toezichthouder ACM.
Het gaat om winkels in Barendrecht, Beek, Beverwijk, Delft, Hilversum, Nijmegen, Zoeterwoude en de Amsterdamse vestiging aan het Gelderlandplein. Welk bedrag MediaMarkt hiervoor wil betalen, is niet duidelijk. Ook is nog niet bekend wat er gebeurt met de overige bedrijfsonderdelen, zoals het merendeel van de winkels.
BCC ging enkele weken geleden failliet door de combinatie van teruglopende verkopen en oplopende kosten. Door de hoge inflatie zijn consumenten voorzichtiger met grote uitgaven, terwijl de keten te maken kreeg met hogere kosten voor bijvoorbeeld energie en transport.
De keten wilde de winkels openhouden, maar moest ze toch sluiten omdat de veiligheid van personeel in het geding was. Onder meer tijdens de opheffingsuitverkoop ontstond een grimmige sfeer.
In overleg met provincies, gemeenten en waterschappen heeft het Rijk nieuwe afspraken gemaakt voor de plaatsingsvolgorde van zonnepanelen. Die moeten als eerste op daken en gevels worden geplaatst, maar ook op bijvoorbeeld kassen, industrieterreinen, stortplaatsen en boven parkeerplaatsen. Daarna wordt gekeken naar ongebruikte terreinen in bebouwde gebieden en weer later naar onbenutte terreinen in landelijk gebied.
Eemsdelta – De gemeente Eemsdelta verwacht de eenmalige energietoeslag 2023 voor huishoudens met een laag inkomen eind dit jaar uit te betalen. We betalen de energietoeslag van € 1300 eerst uit aan huishoudens waarvan we het inkomen weten, zoals inwoners met een bijstandsuitkering. Zij krijgen het geld automatisch op hun rekening. Huishoudens die de toeslag niet automatisch krijgen, kunnen vanaf dinsdag 2 januari 2024 een aanvraag bij de gemeente indienen. De Wet Energietoeslag 2023 is begin oktober door de Tweede en de Eerste Kamer vastgesteld. De uitvoering van deze wet is een taak voor gemeenten.
Automatische uitbetaling energietoeslag
De gemeente betaalt de energietoeslag 2023 aan huishoudens met een laag inkomen (tot 120% van de bijstandsnorm) zoveel mogelijk automatisch uit. Inwoners die in 2022 de eenmalige energietoeslag hebben ontvangen en in 2023 nog steeds aan de voorwaarden voldoen, krijgen de energietoeslag 2023 ook automatisch uitbetaald. Wij laten deze huishoudens uiterlijk 31 december 2023 per brief weten of zij recht hebben op de energietoeslag.
Energietoeslag zelf aanvragen
Huishoudens die de energietoeslag niet automatisch ontvangen, kunnen deze zelf aanvragen. Dit kan vanaf 2 januari 2024 tot 1 juli 2024 via eemsdelta.nl/energietoeslag. De gemeente stuurt hen een brief waarin staat of zij wel of niet recht hebben op de energietoeslag. Op de webpagina staat ook het laatste nieuws over de energietoeslag 2023 en de voorwaarden om hiervoor in aanmerking te komen. De inkomensgrenzen zijn te vinden op eemsdelta.nl/bijstandsnormen-en-eigen-vermogen.
Meer informatie
Het Sociaal Plein Eemsdelta is voor vragen over de eenmalige energietoeslag 2023 per mail bereikbaar via sociaalplein@eemsdelta.nl. Bellen kan via (0596) 63 90 10. Het Sociaal Plein is van maandag tot en met vrijdag bereikbaar tussen 8.30 en 12.00 uur.
Hulp bij geldzorgen
Inwoners met (dreigende) geldzorgen kunnen voor gratis hulp terecht bij het gemeentelijk Informatie- en adviespunt Geldzaken. Dit kan via telefoonnummer (0596) 85 69 03 of door te mailen naar geldzaken@eemsdelta.nl.
UTRECHT/ZOETERMEER - Op 25 oktober hebben TLN en de vakbonden voor het eerst onderhandeld over de nieuwe cao Beroepsgoederenvervoer over de weg en de verhuur van mobiele kranen.
Het eerste overleg is, volgens TLN, constructief en in goede sfeer verlopen. De vakbonden hebben wel hun teleurstelling uitgesproken over het feit dat werkgevers niet heel concreet konden reageren op de door de vakbonden gedane voorstellen zoals een beter salaris, automatische prijscompensatie (APC), betere toeslagenverhoging, minder verplichtingen en meer regie over je vrije tijd en overuren.
De Werkgevers kwamen niet verder dan de onderwerpen waarover ze willen onderhandelen:
Maatwerk en flexibiliteit
Onderzoek naar minimum-cao
Afspraken over basisloon en loongebouw. Dit met betrekking tot verhoging van het minimumloon en afspraken maken voor werknemers die geen overuren kunnen of willen maken
Meer maatwerk voor deelafspraken op verzoek van werknemers. Bijvoorbeeld omzetten van overuren naar vrije tijd of extra invulling van de werkkostenregeling
Introductie van een vitaliteitsbudget dat kan worden gebruikt voor opleidingen en trainingen
Regelvrijheid voor werknemers
De Vakbonden hebben daarom duidelijk gemaakt teleurgesteld te zijn. "Werkgevers hebben voldoende de tijd gehad te reageren op onze voorstellen. Bij afronding van dit overleg hebben we de werkgevers opgedragen om de eerstvolgende onderhandelingsronde inhoudelijk te reageren op onze voorstellen. En wel op een dusdanige manier dat we echte stappen kunnen zetten."
De volgende onderhandelingsronde vindt plaats op 10 november.
De duurzaamheidsclaims die Primark op grote posters in zijn eigen Nederlandse winkels doet, zijn misleidend. Tot dat oordeel komt de Reclame Code Commissie.
De kledingketen heeft op posters teksten geplaatst als "De CO2-uitstoot met 50% verminderen. Zodat de planeet vrij kan ademhalen" en "Biologisch, gerecycled, duurzaam en betaalbaar katoen". Volgens de commissie wordt hiermee ten onrechte de indruk gewekt dat dit op dit moment al de situatie is bij Primark, terwijl het gaat om een streven voor de toekomst.
Op de posters nuanceert Primark dat wel, maar dat staat in dusdanig kleine letters, dat de consument dat volgens de commissie gemakkelijk kan ontgaan. Bovendien zijn er twijfels bij de haalbaarheid van sommige claims. Zo wil Primark in 2027 de uitstoot gehalveerd hebben, blijkt uit de kleine letters, maar ontbreekt daar volgens de commissie een concreet stappenplan voor.
Circulair
Een bewering over het niet meer gebruiken van wegwerpplastic vond de commissie op dezelfde manier misleidend.
Ook oordeelde de commissie over een poster waarop stond "Wij maken onze kleding circulair. Zodat de wereld blijft draaien." Deze poster bevatte weer in kleine letters de tekst dat kleding in 2027 recyclebaar zal zijn, maar ook daarvan zegt de commissie dat die nuancering de consument waarschijnlijk zal ontgaan. Daarnaast vindt de commissie dat Primark niet duidelijk genoeg maakt dat 'circulair' in deze context 'recyclebaar' betekent.
Een van de posters in de Primark
De zaak werd bij de commissie voorgedragen door de duurzame modeactivist Sara Dubbeldam. Primark gaat tegen de uitspraak in beroep. "Onze doelstellingen zijn realistisch, haalbaar en worden duidelijk gecommuniceerd, onder meer door middel van een jaarlijks rapport", zegt een woordvoerder tegen Modeplatform Fashion United.
Zolang het beroep loopt, hoeft de keten sowieso niets aan te passen. Als de uitspraak echter ook in hoger beroep blijft staan, dan kan de commissie aan de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) vragen om in te grijpen.
Houvast
Ook kan de uitspraak houvast geven bij bijvoorbeeld een civiele rechtszaak die kan volgen. Advocaat Laura van Gijn van advocatenkantoor De Roos, dat namens Dubbeldam naar de commissie ging, zegt dat naar de civiele rechter stappen "zeker de overweging waard is".
Het komt vaker voor dat kledingmerken en winkelketens consumenten niet goed voorlichten over de duurzaamheid van hun producten. Zo sprak de ACM vorig jaar nog Decathlon en H&M aan op het gebruik van de termen 'ecodesign' en 'conscious' zonder dat ze uitleg gaven wat ze daarmee bedoelden. Er werden geen sancties opgelegd omdat beide bedrijven beloofden voortaan consumenten duidelijker te informeren en in totaal 900.000 euro doneerden aan verschillende duurzame doelen.
De Consumentenbond sleept enkele bedrijven voor de rechter voor krimpflatie. Deze fabrikanten verminderden stiekem de inhoud van verpakkingen terwijl de prijs van het product hetzelfde bleef of zelfs hoger werd.
De afgelopen maanden heeft de Consumentenbond tientallen nieuwe voorbeelden van krimpflatie verzameld. De bond kreeg naar eigen zeggen ruim dertienhonderd meldingen over producten met minder inhoud tegen dezelfde of hogere prijs.
Consumenten zijn door krimpflatie soms tot 28 procent duurder uit voor een product, becijferde de Consumentenbond. De Autoriteit Consument & Markt riep producenten en supermarkten eerder dit jaar op om transparanter te zijn over wijzigingen. Maar dat gebeurt volgens de bond niet of nauwelijks.
Gesprekken tussen de Consumentenbond en de brancheorganisaties van supermarkten en fabrikanten hebben volgens de bond niets opgeleverd. Supermarkten zouden volgens Consumentenbond-directeur Sandra Molenaar een voorbeeld moeten nemen aan de Franse supermarktketen Carrefour. Die waarschuwt zijn klanten voor krimpflatie met bordjes bij producten.
"Wij vinden krimpflatie een oneerlijke handelspraktijk en willen weten of de rechter dat ook zo ziet", legt Molenaar uit. De consumentenorganisatie gaat daarom een aantal voorbeelden van krimpflatie aan de rechter voorleggen voor een oordeel.
In de zorg zijn niet alleen zorgen om personeelstekorten, ook over de salarissen.Foto: ANP / Lex van Lieshout
Het al jaren nijpende personeelstekort in de zorg is de afgelopen maanden flink verder opgelopen tot een nieuw record. In de sector staan volgens onderzoek van uitzendbureau Randstad nu meer dan 52.000 vacatures open.
Dat aantal vacatures is een vijfde meer dan een jaar geleden en ruim vier keer zoveel als tien jaar terug. Een verbetering is voorlopig niet in zicht, zeggen deskundigen van het concern.
En dan het aantal openstaande vacatures momenteel in alle werksectoren in ons land: 460.000… Ook duidelijk: Nederlanders zien een vijfdaagse werkweek steeds minder zitten. Want: „Dat hoort niet meer.”
Vergrijzing zorgt voor nog meer vacatures
Het grote tekort en dus meer vacatures in de zorg komt door de toenemende vergrijzing. Meer mensen hebben zorg nodig, maar er zijn minder zorgspecialisten om dat werk te doen. De vergrijzing wordt de komende tijd alleen maar groter. Verder houdt zorgpersoneel het relatief vaak voor gezien door bijvoorbeeld de hoge werkdruk. Met name aan begeleiders en verzorgenden is een steeds dringendere behoefte.
Volgens Randstads dataspecialist Bart van Krimpen is het ziekteverzuim in de zorg ook al langere tijd hoog, wat leidt tot een grotere behoefte aan extra personeel. „Onlangs is het verzuim wel iets gedaald, maar dit ligt nog steeds op een hoog niveau”, zegt Van Krimpen. Onder meer door de gevolgen van covid vielen veel mensen uit.
Jan Paternotte
Het cijfer van 52.000 vacatures komt dus van Randstad. Op NPO Radio 1 had Jan Paternotte, fractievoorzitter van D66, het vandaag zelfs over 65.000 (en in de toekomst over 140.000). In het interview ging het daarbij ook om wel of geen arbeidsmigranten:
Nu al 65.000 vacatures in de zorg. Als we niks doen loopt dat in 10 jaar op tot 140.000. Terwijl wachtlijsten enorm zijn en werkdruk gigantisch.
Maak het werk aantrekkelijker en verwelkom verpleegkundigen van buiten Nederland.
Er zijn niet alleen problemen in de zorg, in tegendeel. In heel Nederland is het personeelstekort nog altijd ongekend groot. Het aantal van ruim 460.000 openstaande vacatures is iets lager dan drie maanden geleden, maar wel 9 procent hoger dan vorig jaar rond deze tijd. Toen was het gebrek aan personeel nog het gesprek van de dag door onder meer de problemen met de zomerdrukte op Schiphol.
Randstad zegt als bedrijf tot op zekere hoogte baat te hebben bij een krappe arbeidsmarkt. Vorig jaar boekte de uitzender daardoor een recordomzet. Dit jaar gaat het door de algehele economische neergang wat minder. De uitzendreus maakte vanochtend zijn derde omzetdaling op rij bekend. In Nederland verdiende het concern 8 procent minder dan een jaar geleden. „Bij extreme krapte nemen onze kosten toe, omdat wij meer moeite moeten doen om mensen te vinden”, zegt Jeroen Tiel, de topman van Randstad Nederland.
‘Eén oplossing er niet’
Volgens Tiel zit de arbeidsmarkt in Nederland op slot, net als in landen om ons heen. Eén oplossing is er niet, maar wel zou er meer moeten worden ingezet op opleiden, arbeidsmigratie en het laten werken van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Veel meer mensen moeten volgens de directeur bezig zijn met toekomstbestendige banen, zoals in de energietransitie. Administratieve en logistieke banen dreigen juist te verdwijnen door kunstmatige intelligentie.
Jaarlijks sluizen bedrijven via Nederland tussen de 100 en 180 miljard dollar (94 tot 170 miljard euro) winst weg om belasting te ontwijken. Samen met Ierland is ons land daarmee koploper wereldwijd. Dat meldt onderzoeksinstituut EU Tax Observatory.
Door boekhoudkundig met winsten te schuiven, kunnen bedrijven miljarden aan belastingen ontwijken. En daarbij is ons land al jarenlang een van de populairste 'winstbestemmingen'.
In 2020, het recentste jaar dat is onderzocht, hebben buitenlandse bedrijven 180 miljard dollar aan winsten naar ons land weggesluisd. Daarmee gingen we ruim voorbij Ierland, dat het jaar ervoor nummer 1 was. Na beide landen zijn Zwitserland, de Britse Maagdeneilanden en Luxemburg het populairst om winst naar toe te schuiven.
Volgens de onderzoekers gebruiken vooral Amerikaanse bedrijven deze methode om belastingen te ontwijken. Een mogelijke verklaring is dat er in de VS veel techbedrijven zijn, die weinig activiteiten hebben die plaatsgebonden zijn. Daarnaast zijn autoriteiten in dat land historisch gezien minder streng op belastingontwijking.
Miljardairs betalen zeer weinig belasting
Een ander probleem is dat miljardairs zeer weinig belastingen betalen. Zo meldt de EU Tax Observatory dat er miljardairs zijn die tussen de 0 en 0,5 procent belasting betalen over hun vermogen.
Dit komt vooral doordat ze in eigen land met lege vennootschappen belasting ontwijken (legaal) of ontduiken (illegaal). "Tot op heden is geen serieuze poging ondernomen om deze situatie aan te pakken", meldt het instituut.
Wel stellen de onderzoekers dat in de afgelopen tien jaar wereldwijd belangrijke stappen zijn gezet in strijd tegen bedrijven en miljardairs die zo weinig mogelijk belasting willen betalen.
Zo zijn ze blij dat uitwisseling van bankgegevens sinds 2017 mogelijk is. Dit maakt belasting ontwijken via offshore belastingparadijzen moeilijker. Ook vinden ze het positief dat er plannen zijn om volgend jaar een wereldwijde minimumbelasting in te voeren voor multinationals.
Mondiale belastingheffing kan nog veel beter
Toch zijn er nog volop verbeterpunten. De EU Tax Observatory denkt dat met enkele maatregelen al honderden miljarden extra belastingen kunnen worden opgehaald.
Ze denken daarbij aan een wereldwijde minimumbelasting van 2 procent voor de allerrijksten. Dit zou al 250 miljard dollar kunnen opleveren. Ook zou een aantal mazen in de wet voor de minimumbelasting voor multinationals moeten worden gedicht, wat eveneens zo'n 250 miljard kan opbrengen.
Die bedragen zouden samen precies genoeg zijn voor arme landen om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan.
Onderzoekers hebben twee nieuwe effectieve manieren ontdekt om uitgezaaide blaaskanker te behandelen. Bij beide methodes nam de kans op overlijden bij behandeling met meer dan 20 procent af. Het Nederlandse onderzoeksinstituut Antoni van Leeuwenhoek spreekt van een doorbraak.
De nieuwe aanpak komt voort uit twee internationale studies waarvan de resultaten zondag zijn gepresenteerd op een Europees oncologiecongres in Madrid. De onderzoeken waren allebei zogeheten fase 3-studies, de laatste onderzoeksfase voordat een middel op de markt kan worden gebracht en waarbij een medicijn op grote groepen patiënten wordt getest.
De meeste patiënten met uitgezaaide blaaskanker krijgen in eerste instantie chemotherapie, maar de resultaten daarvan waren beperkt. Een van de twee onderzoeken richtte zich de afgelopen jaren daarom op de vraag of chemotherapie kan worden gecombineerd met immuuntherapie, waarbij het eigen afweersysteem wordt gestimuleerd om kankercellen te bestrijden.
Volgens het Antoni van Leeuwenhoek, dat heeft meegewerkt aan de onderzoeken, nam de kans op overlijden bij behandeling met die combinatie met 22 procent af in vergelijking met alleen een chemobehandeling. Ook bleef de tumor beter onder controle.
Het andere onderzoek keek naar de combinatie van immuuntherapie met een ander medicijn. Ook die studie liet "belangrijke en betekenisvolle verbeteringen in de algehele overleving" zien en in "de tijd dat de tumor niet groeit", aldus het Antoni van Leeuwenhoek. Volgens het in kanker gespecialiseerde onderzoeksinstituut nam de kans op overlijden in dit onderzoek nog sterker af.
Behandelingen moeten nog worden geregistreerd en goedgekeurd
Medisch oncoloog Michiel van der Heijden van het Antoni van Leeuwenhoek, die betrokken was bij beide studies en de resultaten van een daarvan in Madrid heeft gepresenteerd, zegt dat de uitkomsten een mijlpaal markeren.
"Deze bevindingen openen nieuwe mogelijkheden voor de behandeling van blaaskanker. Het getuigt van de gezamenlijke inspanningen van onderzoekers en - nog belangrijker - de veerkracht van de patiënten die aan dit onderzoek hebben deelgenomen."
Aan het onderzoek naar de combinatie van chemotherapie en immuuntherapie deden 608 patiënten mee uit 29 landen. Bij de tweede studie waren 886 patiënten betrokken uit een onbekend aantal landen.
Beide behandelingen moeten nog worden geregistreerd en goedgekeurd in Nederland om door de zorgverzekering te kunnen worden vergoed.
Twee stappen vooruit, één achteruit. Dat is het tempo van de wereld in de strijd tegen klimaatverandering. Die stappen achteruit vallen vaak samen met andere crises: recessies, een pandemie, wetenschapsontkenning, en de ergste: oorlog.
Decennialang leefde de wereld in angst en wantrouwen. Toen werd het november 1989 en viel de Berlijnse Muur, gevolgd door december 1991, het officiële einde van de Koude Oorlog.
Slechts enkele maanden later kwam de wereld bijeen op de Earth Summit van Rio de Janeiro om te praten over een heel ander onderwerp: klimaatverandering. Het VN-klimaatverdrag werd er opgericht - een iconisch startpunt van de internationale klimaatonderhandelingen.
Was er soms iets afgeschud, in 1992, waardoor gedeelde idealen mogelijk werden, en de wereld erin geloofde voortaan samen te werken? "Die sfeer was in Rio heel erg voelbaar", zegt Bert Metz, destijds de eerste Nederlandse klimaatgezant. "Het was een periode van optimisme en grotere aandacht voor het milieu."
Die periode begon volgens Metz eind jaren tachtig en hield aan tot de totstandkoming van het Kiotoprotocol, een vroege voorloper van het Parijsakkoord.
"Het was een heel andere tijd", zegt ook Sible Schöne, die in 1997 in het Japanse Kioto deelnam aan de onderhandelingen. "Er bestond begin jaren negentig bijvoorbeeld nog geen politieke verdeeldheid over de beschikbare wetenschap. Ook de Republikeinen in de VS waren nog niet overgenomen door klimaatontkenners."
Met vallen en opstaan vordert klimaatbeleid
Na Kioto ging het langzaam stroever. Daaruit blijkt dat klimaatsamenwerking niet alleen afhankelijk is van wereldvrede, maar óók gevoelig is voor andere crises. Bij elke periode van tegenspoed zwakken de ambities af, om daarna weer overeind te krabbelen.
Als je een rechte lijn trekt door zulke grijze en groene golven, is de wereld alsnog verder gekomen met verduurzaming. In juli schreven we dat het klimaatbeleid van de afgelopen tien jaar een graad opwarming heeft voorkomen.
Vorige maand kwam daar een VN-rapport overheen, dat het nog optimistischer stelt: de verwachte opwarming (voor 2100) is nu 1,2 tot 2,3 graden lager dan de verwachtingen op basis van het mondiale klimaatbeleid in 2010.
De kredietcrisis van Kopenhagen: een dieptepunt
Nou had de wereld in 2010 ook last had van een stevige klimaatkater. Het was pal na 'Kopenhagen'. Daar zou een bindend klimaatverdrag worden gesloten. Maar die make-or-break-klimaattop mislukte dramatisch, en dat bindende verdrag zou er nooit meer komen (het Parijsakkoord uit 2015 is niet-bindend).
De mislukking van Kopenhagen had meerdere oorzaken. Eén daarvan: het geld was op. Omvallende banken en hypotheekfondsen hadden de wereld in de ergste kredietcrisis sinds 1929 gestort.
"Die kredietcrisis heeft zeker invloed gehad", zegt Yvo de Boer, die als hoofd van het VN-klimaatverdrag de klimaattop van Kopenhagen moest leiden. "Je merkte in de opmaat dat het enthousiasme voor ambitieus klimaatbeleid begon af te nemen."
Na de kredietcrisis volgde een jarenlange recessie. En dan sneuvelen klimaatambities snel, bijvoorbeeld in Nederland. Daar trad in 2010 het kabinet-Rutte I aan. De uitstootdoelen van Mark Ruttes voorganger Jan Peter Balkenende werden nog datzelfde jaar met een derde afgezwakt. "Dat is wereldwijd eigenlijk steeds het patroon als er wat economische tegenwind is", zegt De Boer.
Man met vredesduif bij de Earth Summit in Rio de Janeiro in 1992.
Foto: Getty Images
Het 'momentum van Parijs' duurde slechts één jaar
Vijf jaar later zaten economieën wereldwijd juist flink in de lift en vonden de VS en China het tijd worden voor een klimaatdeal. Dat werd korte tijd later het Parijsakkoord.
"De wereld had het momentum te pakken", zegt Marcel Beukeboom, van 2016 tot en met 2020 de Nederlandse klimaatgezant. "De Parijsdeal was gesloten én al geratificeerd. Alle sterren leken dus gunstig te staan voor snelle verdere klimaatactie."
"Toen werd aan het begin van de klimaattop in Marrakesh, amper één jaar na Parijs, een klimaatontkenner tot Amerikaanse president verkozen." De volgende crisis was dus niet economisch, maar ideologisch. De klimaatonderhandelingen vielen weer stil.
Ook de coronacrisis was schadelijk voor het klimaat
Het tempo kwam pas drie jaar later terug, toen de Europese Unie een groot groen voorbeeld gaf met de Green Deal. Die opleving was van nog kortere duur. In dezelfde maand, december 2019, werd in de Chinese stad Wuhan een nieuw coronavirus ontdekt.
"De coronacrisis was een heel aparte sfeerbederver", zegt Beukeboom. "Die was nergens mee te vergelijken, het was niet politiek van aard."
Maar het had wel politieke gevolgen. De samenleving ging op slot, en ministers en regeringsleiders belandden in crisismodus. Terwijl die ministers en regeringsleiders ook elders nodig waren. Bijvoorbeeld op de belangrijke klimaattop die uitgerekend in 2020 gepland stond. Alle landen zouden nieuwe, ambitieuzere klimaatdoelen voor 2030 indienen.
Die top ging simpelweg niet door - een unicum sinds 1995. Corona veroorzaakte nog meer klimaatschade: economische herstelpakketten waren reflexmatig voor een groot deel naar vervuilende sectoren gegaan.
Succesje in Glasgow, gevolgd door terugkeer Koude Oorlog
Toch werd ook na de coronacrisis de draad weer opgepakt. De klimaattop werd in november 2021 alsnog gehouden (in Glasgow) en verliep bovendien relatief succesvol. In navolging van de Europese Green Deal hebben wereldwijd meer dan 140 landen zich tot doel gesteld rond 2050 klimaatneutraal te zijn.
Toen werd het 24 februari 2022 en viel Rusland Oekraïne binnen. Grootmachten, waaronder China en de VS, staan weer lijnrecht tegenover elkaar. In de Kaukasus, Noord-Afrika en het Midden-Oosten laaien gewapende conflicten op.
Conclusie: de Koude Oorlog is terug. Klimaattoppen, waar 198 landen een akkoord moeten bereiken over elke punt en elke komma, zijn in zo'n wereld een gemakkelijke prooi. Het brengt de VN-klimaatonderhandelingen ook op onbekend terrein: dit is niet eerder voorgekomen in de dertig jaar dat de VN klimaattoppen organiseert.
Als we daarop terugkijken bekruipt een heel andere vraag: hebben we in de strijd tegen klimaatverandering niet een unieke kans verspeeld? Een periode van dertig jaar relatieve voorspoed die later als het 'interbellum' van de Koude Oorlog in de geschiedenisboeken zal staan?
Een kans van dertig jaar relatieve wereldvrede
We blikken nog een keer terug op het startpunt, met iemand die internationaal wordt gezien als een van de ontwerpers van het VN-klimaatverdrag: Pier Vellinga, in 1992 hoogleraar klimaatverandering aan de Vrije Universiteit. Hij noemt 'Rio' een belangrijk moment, omdat er intenties werden uitgesproken. "Die top heeft klimaat op de internationale agenda gezet."
Maar, voegt Vellinga toe: "Het heeft géén grensverleggende afspraken opgeleverd." Wanneer kwamen die dan wel? Kioto was een fundament, Kopenhagen mislukte en de waarde van de beloften van Parijs kan eigenlijk pas in de verre toekomst worden beoordeeld.
Een deel van de progressie is heel concreet: de energietransitie is op gang gekomen, de prijzen voor zonne-energie, windenergie en batterijen zijn spectaculair gedaald, en bieden nieuwe economische kansen. Maar ook VN-klimaatorganisatie IPCC ziet het onvoorspelbare gedrag van de mens als een van de onzekerste factoren in het klimaatsysteem. Als internationale samenwerking uit elkaar valt, wordt het ieder voor zich. Klimaat en andere gedeelde belangen trekken dan al snel aan het kortste eind.
"Je zou verwachten dat alle verschrikkelijke dingen die in de afgelopen maanden zijn gebeurd een impuls geven om sneller onafhankelijk te worden van fossiele brandstoffen", zegt De Boer. "Maar dat lijkt juist niet zo te zijn. We hebben inflatie en andere problemen aan ons hoofd. Ik denk dus dat de energietransitie vertraging zal oplopen door de oorlog in Oekraïne."
De oudste basis voor samenwerking: hetzelfde willen
Hoe gaan we dan nu verder? De klimaattop in Dubai komt eraan, eind november. De verwachtingen zijn niet hooggespannen. De voorzitter is topman van een oliebedrijf en de agenda staat vol met slepende kwesties die in voorgaande toppen niet konden worden opgelost.
Voor het klimaat is het misschien nog wel dringender om de internationale rechtsorde te herstellen: dat landen wereldwijd zich houden aan dezelfde regels. Daar zal heel wat anders voor nodig zijn dan opnieuw een Earth Summit met mooie intenties.
Maar uiteindelijk hangt klimaatsamenwerking nog af van iets anders, besluit De Boer: "Een collectief besef dat in actie komen aantrekkelijker is dan niets doen." Dat is de oudste basis voor samenwerking: hetzelfde willen.
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2023%2F10%2Fzorg-vacatures-werk-e1698151873777.jpg)
