Horizontaal: 1. Rob __, Oekraïne-duider (2+3) 5. Britse sport 8. Britse sport 9. Zwitserse chocola 11. Vervelende samentrekking 14. Levensvatbare planeet 16. Sprookjesachtige vergoeding 19. Vreemdelingenorganisatie 21. Gezelle of Weijers 22. Zijn mensen die vandaag jarig zijn 24. ‘Talkshow __ nog maar een dag per week’ 25. Past voor vierkant of realisme 26. Met wortel __ uitroeien (2+3) 27. Dat boek is nu een hot item
Verticaal: 1. Woonplaats 2. Afnemend wit 3. Hoofdbiggetje? 4. Wagner-opera 5. Brouwerij van Bolleke (2+7) 6. Kort ambtsgebied 7. Is vanavond (misschien) te zien 10. ‘Artsenopleidingen willen af van cum __’ 12. De Onware 13. Past voor wind of ster 15. Lady __ 17. __Love 18. Heeft Boise als hoofdstad 20. ‘Freek Vonks horzel __ overleden’ 23. __ Thurman, actrice
Oplossing puzzel 31 juli. Horizontaal: 1. BULKSCHIP 7. SOL 10. UNI 11. UDINE 12. PIZZA 14. NSB 16. ENG 17. ST 18. GALOP 20. SNOT 23. REIN 25. GENUA 26. GP 28. OME 29. HOR 30. CHINA 32. MIKRO 33. NOU 34. ERE 35. WANDTEGEL Verticaal: 1. BUPS 2. UNIT 3. LIZ 4. SLAAP 5. HONOREREN 6. PUB 7. SIENA 8. ONNO 9. LEGT 13. ZGAN 15. SPIN 19. LOGO 20. SJAH 21. ZIEKE 22. ZUCHT 23. ROME 24. EMIR 26. GNOE 27. PAUL 29. HOW 31. ING In het midden: ZAPORIZJA
Horizontaal: 1. Rob __, Oekraïne-duider (2+3) 5. Britse sport 8. Britse sport 9. Zwitserse chocola 11. Vervelende samentrekking 14. Levensvatbare planeet 16. Sprookjesachtige vergoeding 19. Vreemdelingenorganisatie 21. Gezelle of Weijers 22. Zijn mensen die vandaag jarig zijn 24. ‘Talkshow __ nog maar een dag per week’ 25. Past voor vierkant of realisme 26. Met wortel __ uitroeien (2+3) 27. Dat boek is nu een hot item
Verticaal: 1. Woonplaats 2. Afnemend wit 3. Hoofdbiggetje? 4. Wagner-opera 5. Brouwerij van Bolleke (2+7) 6. Kort ambtsgebied 7. Is vanavond (misschien) te zien 10. ‘Artsenopleidingen willen af van cum __’ 12. De Onware 13. Past voor wind of ster 15. Lady __ 17. __Love 18. Heeft Boise als hoofdstad 20. ‘Freek Vonks horzel __ overleden’ 23. __ Thurman, actrice
Oplossing puzzel 31 juli. Horizontaal: 1. BULKSCHIP 7. SOL 10. UNI 11. UDINE 12. PIZZA 14. NSB 16. ENG 17. ST 18. GALOP 20. SNOT 23. REIN 25. GENUA 26. GP 28. OME 29. HOR 30. CHINA 32. MIKRO 33. NOU 34. ERE 35. WANDTEGEL Verticaal: 1. BUPS 2. UNIT 3. LIZ 4. SLAAP 5. HONOREREN 6. PUB 7. SIENA 8. ONNO 9. LEGT 13. ZGAN 15. SPIN 19. LOGO 20. SJAH 21. ZIEKE 22. ZUCHT 23. ROME 24. EMIR 26. GNOE 27. PAUL 29. HOW 31. ING In het midden: ZAPORIZJA
Heineken heeft de wind tegen. De bierverkopen dalen wereldwijd, ook doordat de brouwer de prijzen fors heeft verhoogd. De omstreden aanwezigheid van de bierbrouwer in Rusland zorgt bovendien voor veel kritiek en dan is er nog de statiegeldaffaire in Nederland. Heinekentopman Dolf van den Brink: ‘Als ik de klok kon terugzetten, zou ik het anders doen.’
Heineken dacht in Nederland zijn voorraad statiegeldloze bierblikjes te kunnen uitverkopen, ook ná 1 april, de datum dat statiegeld op blik werd ingevoerd. Maar daarvoor werd de brouwer stevig op de vingers getikt. Vorige week werd duidelijk dat justitie de zaak onderzoekt.
“Dingen worden groter gemaakt omdat slechte intenties worden verondersteld,” zegt Heineken-CEO Dolf van den Brink. “Zaken worden snel op de spits gedreven, in een emotionele context. In plaats van te wantrouwen streef ik naar dialoog. Dat lukt niet altijd in de publieke arena. Ik vind dat zorgwekkend.”
“Zo’n affaire als met het statiegeld wordt beoordeeld op basis van wantrouwen. Ik heb daar geen waardeoordeel over, maar de situatie is heel wat complexer dan nu wordt voorgedaan. Onze inzet voor de invoering van statiegeld op blikjes wordt verkeerd geïnterpreteerd. We hebben die maatregel altijd gesteund. Ook omdat statiegeld ons enorm helpt onze uitstoot terug te dringen.”
“De discussie ging over de logistiek, het moment waarop de invoering van kracht zou worden. Al onze blikjes hebben nu statiegeld, we subsidiëren campagnes daarover. Wij zijn nu meer gefocust op goed uitleggen en communiceren.”
“Het is een moeilijke tijd in de wereld, met veel polarisatie en achterdocht. We proberen dingen goed uit te leggen. Soms gaan we daarmee de fout in, maar soms worden we bewust niet begrepen.”
“Het is teleurstellend dat aan onze intenties wordt getwijfeld. We waren maart vorig jaar een van de eerste multinationals die aankondigden uit Rusland te vertrekken. En we hebben die activiteiten volledig afgebakend van de rest van het concern.”
“We dachten dat verkoop wel voor eind 2022 zou lukken. Achteraf gezien zijn we te optimistisch geweest. Omdat het niet lukte, werden we kwetsbaar. Als ik de klok kon terugzetten, zou ik het anders doen. Maar dat zou niet betekenen dat het ook sneller zou gaan.”
Intussen zijn jullie nog altijd actief in Rusland. Ondanks de boycot ging de Russische divisie door met investeren en moeten jullie volgens de geldende accountancyregels die activiteiten in de cijfers verwerken.
“Mensen denken: het is sleutels inleveren en vertrekken. Maar de normale spelregels gelden niet in dat land. Er moet goedkeuring komen van de Russische staat.”
“We hebben nu de waarde van de Russische activiteiten afgeschreven naar nul. Iedereen die denkt dat we nog winst uit de verkoop halen, kan nu zien dat dat onzin is. We verwachten in totaal driehonderd miljoen euro te verliezen.”
Bent u bang dat hetzelfde gebeurt als bij Carlsberg of Danone? Die hadden ook kopers maar hun Russische activiteiten werden vorige week toch genationaliseerd.
“We hebben een koper, we hebben een overeenkomst. Die ligt nu ter beoordeling bij de autoriteiten. Iedereen kan zien wat er met anderen gebeurt die in dezelfde situatie zitten. Dat is voor ons ook een risico. De timing van een exit ligt buiten onze controle. We werken nu met man en macht om die transactie goedgekeurd te krijgen. Ik moet oppassen met wat we zeggen. Dat kan gevolgen hebben voor de reactie in Rusland.”
Merken jullie iets van negatieve impact bij consumenten of afnemers door zulke affaires? Uit de halfjaarcijfers blijkt dat de bierverkopen slinken, inclusief de opbrengsten.
“De Nederlandse markt beslaat maar 1,7 procent van onze activiteiten. Maar het is wel onze bakermat. Hoge bomen vangen veel wind, alleen vind ik het niet fijn dat we nu zo in de wind staan.”
“We wisten dat dit een uitdagend jaar zou worden. We worden nu geconfronteerd met de enorme kostenstijgingen van vorig jaar, omdat we die altijd twaalf maanden vooruit nemen. Maar we hebben de prijsstijgingen die nodig zijn om dat te compenseren eerder dit jaar al doorgevoerd.”
“Afhankelijk van de omstandigheden verwachten we de rest van het jaar geen nieuwe prijsverhogingen. We zijn ondubbelzinnig in het streven om de betaalbaarheid van onze producten in de gaten te houden. De klant stemt met de voeten.”
“Maar hogere prijzen hebben effect op de bierverkopen. We drinken minder bier, maar wel beter bier. Het afzetvolume van het Heinekenmerk groeit, afgezien van Rusland, 3,7 procent. En in Nederland zijn ook andere premiummerken, als Birra Moretti en Texels, heel belangrijk.”
Bent u niet angstig als u naar buiten kijkt? Terwijl in Zuid-Europa de temperaturen boven de 40 graden oplopen, regent het bij ons.
“Ik hoorde net in het trappenhuis van een collega dat hier de komende week meer regen zal vallen dan er normaal in heel augustus valt. Als mensen in de zomer naar binnen moeten, is dat niet goed voor de bierverkopen. Het maakt dan niet uit of dat komt doordat het regent of doordat het 45 graden is”
Bierverkoop in het slop
De bierverkopen bij brouwer Heineken zitten in het slop. Door de torenhoge inflatie en oplopende bierprijzen verkocht de brouwer het afgelopen halfjaar mondiaal 5,6 procent minder bier.
Bierverkopen in Noord- en Zuid-Amerika waren teleurstellend, in Europa slonken ze zoals verwacht bijna 5 procent. Door vooruit te lopen met prijsverhogingen – in Europa zijn de bierprijzen over de hele linie 13,5 procent gestegen – wist Heineken de omzet te vergroten, maar de winsten slonken wereldwijd.
Vooral in Azië zaten de verkopen tegen, met een volumedaling van ruim 3 procent. De helft van de afname wordt veroorzaakt door twee landen: Vietnam en Nigeria die met grote economische problemen kampen.
Ook bij andere drankjes zat het tegen: zo slonk de verkoop van cider, mede door afname in ‘ciderthuisland’ Groot-Brittannië.
Terwijl de omzet tussen januari en juli licht groeide, naar 17,4 miljard euro, slonk de winst bijna 9 procent tot 1,2 miljard euro. Die winstdaling kwam mede door een forse afschrijving op de Russische investering. Tegelijkertijd is de afgelopen zes maanden nog eens tweehonderd miljoen euro extra bezuinigd, onder meer door in Europa zeven lokale brouwerijen te sluiten, als onderdeel van een onder directeur Dolf van den Brink ingezette herstructurering
Micromobility.com maakt elektrische fietsen en steps en is actief in de Verenigde Staten en Europa. Topman Salvatore Palella zegt dat nu wordt gewerkt aan een zogeheten bindend bod op VanMoof.
Volgens Palella staat het Amsterdamse bedrijf bekend om zijn kwaliteit en innovatie, met ook een succesvol abonnementsmodel.
Het faillissement van VanMoof zorgde voor veel ongemak bij de gebruikers van de hippe fiets:
Door VanMoof over te nemen kan micromobility.com zijn positie op de markt voor elektrisch stadsvervoer en de eigen portefeuille versterken, aldus Palella.
De potentiële overname van VanMoof maakt volgens Palella deel uit van de langetermijnstrategie voor de mobiliteitsmarkt. Het in 2015 opgerichte micromobility.com, dat een beursnotering in New York heeft, zal meer informatie melden over het overnameproces bij verdere ontwikkelingen.
Doorstart
VanMoof ging eerder deze maand failliet. Dat leverde problemen op voor de eigenaren van de fietsen omdat het verlieslijdende bedrijf veel onderdelen specifiek liet ontwerpen en ook veel eigen software had. De curatoren zijn bezig de mogelijkheden van een doorstart te onderzoeken.
Er zouden meerdere partijen interesse hebben in een overname van VanMoof. De curatoren verklaarden onlangs tegen RTL Z dat er concrete gesprekken worden gevoerd met 'serieuze gegadigden' over een overname.
De Eurozone ontsnapt officieel nét aan een recessie en vertoont zelfs tekenen van herstel. Het afgelopen kwartaal is de economie namelijk met 0,3 procent gegroeid. Het is het tweede kwartaal op rij dat het bbp van de Eurolanden niet krimpt, en dat is goed nieuws volgens BNR's huiseconoom Han de Jong.
De Eurozone ontsnapt officieel nét aan een recessie en vertoont zelfs tekenen van herstel. Het afgelopen kwartaal is de economie namelijk met 0,3 procent gegroeid. Het is het tweede kwartaal op rij dat het bbp van de Eurolanden niet krimpt, en dat is goed nieuws volgens BNR's huiseconoom Han de Jong. (Peter Hilz )
Hij waarschuwt daarbij wel direct dat het om voorlopige cijfers gaat, die gebaseerd zijn op cijfers van een beperkt aantal landen. 'Dit soort cijfers kunnen heel gemakkelijk worden herzien, zelfs na enkele jaren nog', duidt De Jong. 'Het is toch wel iets beter dan verwacht. Zelf verwachtte ik dat we in een recessie terecht zouden komen, en dat is niet gebeurd.'
‘Het is beter dan verwacht’
Han de Jong
Hoewel er weinig details bekend zijn met betrekking tot de reden van het herstel, ziet De Jong wel in de cijfers dat de sterkste groei in Ierland plaatsvond. Een kleine, maar erratische economie. 'Daar springt het bbp echt op en neer', vervolgt hij. 'Als je Ierland eruit zou laten, was de groei maar 0,1 procent geweest.'
Vergelijken
Als men de vergelijking met landen 'die er toe doen' maakt, is op te merken dat Duitsland een groei van 0 procent doormaakte, terwijl Frankrijk juist met een groei van 0,5 procent te maken had. 'Daarnaast maakte Spanje een groei van 0,4 procent door, dus je zou denken dat het mogelijk aan het toerisme lag', zegt De Jong. 'Maar Italië stond juist in de min: -0,3. Het is dus moeilijk om er sterke conclusies aan te verbinden.'
De gemene deler in de economische groei is mogelijk de stand van de energieprijzen, denkt hij. 'Bij mijn eerdere verwachting van een recessie, waren de energieprijzen echt een stuk hoger dan nu', besluit hij. 'Dus die sterke daling heeft er ongetwijfeld mee te maken.'
Buffer
Daarnaast moet er rekening gehouden worden met de financiële buffer die een hoop huishoudens hebben opgebouwd ten tijde van de pandemie. 'Toen kon geld niet uitgegeven worden', concludeert De Jong. 'Daar kan voorlopig nog wel even op worden getrokken.'
Voeding, producten en diensten in eurolanden zijn in juli gemiddeld 5,3 procent duurder dan een jaar eerder. Daarmee is het inflatiecijfer iets gezakt, maar blijft het nog op grote afstand van de gewenste 2 procent.
De inflatie in de eurozone was een maand eerder nog 5,5 procent. Dit betekent dat de prijzen toen 5,5 procent hoger lagen dan een jaar eerder. De prijzen zijn tussen juni en juli met 0,1 procent gezakt. Deze cijfers van Europees statistiekbureau Eurostat zijn gebaseerd op een eerste raming.
De prijzen zijn vooral gezakt doordat gas en elektriciteit goedkoper zijn dan een jaar eerder. Maar voedingsmiddelen, alcohol en tabak stijgen nog altijd hard in prijs.
Door de inval van Rusland in Oekraïne werden vooral gas, olie en andere grondstoffen vorig jaar duurder. Sommige schakels in de voedselindustrie hebben langlopende prijsafspraken, waardoor ze de gestegen energiekosten pas later doorberekenen aan klanten.
De zogeheten kerninflatie, waarin de sterk schommelende prijzen van energie en voeding niet worden meegenomen, komt in juli in de eurozone uit op 5,5 procent. Dat is gelijk aan het prijsverschil in juni.
De Europese Centrale Bank (ECB) zal niet blij zijn met de cijfers, aangezien de bank het inflatiecijfer wil terugbrengen naar 2 procent. Om dat te bereiken, verhoogde de bank de rente afgelopen week naar 3,75 procent.
Afhankelijk van de cijfers zet de ECB in september mogelijk weer zo'n stap. Economen denken dat het ECB-beleid pas op de lange termijn tot een lagere inflatie leidt.
Slecht nieuws voor liefhebbers van Boni, want de naam verdwijnt van de supermarktgevel in Ede. Het bedrijf fuseert met Nettorama en gaat verder onder die naam. Dat nieuws maken beide supermarktketens vrijdag 28 juli bekend.
Advertentie wordt geladen…
De fusie zorgt ervoor dat de enige Boni van Ede, aan de Brouwerstraat 21, een nieuwe naam krijgt: Nettorama. Boni heeft nu 51 winkels in Nederland, Nettorama 32. Straks vind je dus 83 Nettorama’s door Nederland.
Familiebedrijven
“Dit is een natuurlijk moment en een logische combinatie”, zegt Nettorama-directeur Michel Mattheeuws in een persbericht. “Nettorama en Boni zijn beide familiebedrijven. Succesvolle A-merkdiscounters, die in iets meer dan vijftig jaar zijn uitgegroeid tot stabiele winkelketens met trouwe klanten.”
‘Schaalvergroting is nodig’
Volgens Boni-directeur Bouke van der Wal maakt de krachtenbundeling met Nettorama beide supermarkten sterker. “Schaalvergroting is in de huidige marktomstandigheden nodig om klanten tegen de laagste prijzen te blijven bedienen en aantrekkelijk te blijven als werkgever.” De ketens beloven dat alle banen behouden blijven. Dat geldt ook voor de distributiecentra.
Wanneer Nettorama in Ede?
Advertentie wordt geladen…
Boni verdwijnt geleidelijk als merknaam. Het streven is dat alle supermarkten, dus ook de Edese Boni, in de komende jaren worden omgebouwd tot Nettorama.
Meer nieuws over Ede:
Deze Edenaren schitteren binnenkort in een nieuw tv-programma van NPO2
In een nieuw tv-programma van Omroep WNL spelen twee Edenaren een hoofdrol. Hassan El Mourabit (75) en Mohamed Aoussar (75)…
Diverse seinen voor de economie stonden de afgelopen tijd op rood. Het aantal faillissementen stijgt, bedrijven durven nauwelijks nog te lenen en ze maken steeds minder. Moeten we ons zorgen maken?
In het eerste kwartaal van dit jaar kromp de Nederlandse economie. Als zoiets twee kwartalen achter elkaar gebeurt, noemen we dat een recessie. Of daar werkelijk sprake van is, weten we pas medio augustus, als statistiekbureau CBS met cijfers komt.
Sommige voortekenen beloven weinig goeds. Zo is het aantal faillissementen groter dan het in drie jaar is geweest. Ook maakt de industrie al geruime tijd minder dan vorig jaar.
Daarnaast werd duidelijk dat bedrijven minder lenen dan ze in de afgelopen twintig jaar hebben gedaan. Bedrijven gebruiken leningen juist vaak om te groeien.
Economie is oververhit
"We zien inderdaad dat de economie wat afkoelt", zegt Rabobank-econoom Ester Barendregt. "De Nederlandse economie draaide zeer goed sinds we uit de lockdown zijn. Je kon zelfs spreken van oververhitting. Kijk naar de tekorten op de arbeidsmarkt."
"Het lijkt er nu op dat het momentum begint te keren", vervolgt Barendregt. "De economie kromp in het eerste kwartaal licht." Toch twijfelt de econoom of er echt een recessie aan komt. Ze noemt het eerder een 'herbalancering'.
"Tijdens de pandemie moesten we binnen zitten en kochten we veel op internet. Maar nu zijn de lockdowns voorbij en zie je dat we juist weer dingen willen beleven. Daar geven we nu relatief meer geld aan uit."
Dat ziet ook econoom Albert Jan Swart van ABN AMRO. "De reisbranche doet het bijvoorbeeld heel goed. Dat geldt ook voor bioscopen. Tegelijkertijd bestellen we minder producten online, waardoor fabrieken ook minder hoeven te maken."
Minder opdrachten voor bouwbedrijven
Verder speelt mee dat door de hogere hypotheekrente en de stikstofproblemen de woningbouw afneemt, waardoor minder bouwmaterialen nodig zijn. "En je ziet dat chemiebedrijven het in Nederland moeilijk hebben door de hoge energieprijzen", zegt Swart.
Hoewel sommige sectoren dus met een krimp te maken hebben, vreest ook ABN niet voor een recessie. De bank gaat nog steeds uit van groei dit jaar, al komt die waarschijnlijk wat lager uit dan eerder gedacht.
ABN noemt de economie weerbaar, onder meer doordat veel bedrijven en huishoudens een appeltje voor de dorst hebben en de overheid geld blijft uitgeven. Vrees voor een krimp heeft de bank dan ook niet.
Bij een aanrijding tussen twee auto's op de Willem Schoutenstraat in De Baarsjes, in de buurt van het Rembrandtpark, is vanavond veel schade ontstaan. De politie heeft een van de twee bestuurders aangehouden.
Beide auto's, een Rolls-Royce Cullinan met een nieuwwaarde van 488.805 euro en een Volkswagen Polo, kwamen rond 18.30 uur ter hoogte van de Orteliusstraat met elkaar in botsing. De Rolls-Royce reed vervolgens over een fietsenrek met geparkeerde fietsen heen. Een groot aantal fietsen is verwoest.
Een buurtbewoner laat aan AT5 weten dat hij een 'harde klap' hoorde. Bij het ongeluk raakte niemand gewond. "We gaan uitzoeken wat hier precies gebeurd is", zegt een politiewoordvoerder. "Een van de automobilisten is aangehouden."
Agenten en werknemers van een bergingsbedrijf zijn druk bezig met het opruimen van de schade. De kruising is nog afgezet en de Rolls-Royce is al meegenomen door het bergingsbedrijf.
TOMO opende in maart de deuren voor het publiek van The Mall in Leidschendam. Je kon er terecht voor hergebruikte jeans, schoenen gemaakt van afval én voor producten met een garantie van vijf jaar. Nu, een paar maanden later, blijkt dit concept minder succesvol dan gedacht. 'Het leek zo mooi, en het was ook mooi. Maar het financiële tij keerde zich tegen ons', staat in een statement van het warenhuis.
Meer dan 250 organisaties in de ouderenzorg spannen een kort geding aan tegen zorgkantoren. Ze vinden dat ze de komende jaren te weinig geld krijgen van die kantoren om goede zorg te kunnen leveren.
"Je zult dan keuzes moeten maken", zegt bestuurder Roeli Mossel van de Noord Nederlandse Coöperatie van Zorgorganisaties (NNCZ). "We kunnen mensen nog wel douchen en uit bed halen, maar bijvoorbeeld dagbesteding lukt dan niet meer."
Zorgkantoren sluiten namens de zorgverzekeraars contracten met zorgaanbieders. De zorgkantoren die worden gedaagd zijn die van VGZ, Zilveren Kruis, CZ, Menzis, Zorg en Zekerheid en Salland. De maximale tarieven die ze voor volgend jaar aan de ouderenzorgorganisaties willen betalen, zijn iets lager dan dit jaar.
De tegenvaller komt bovenop een andere grote bezuiniging die demissionair minister Helder voor Langdurige Zorg al had aangekondigd. De langdurige zorg krijgt er de komende vijf jaar 4,3 miljard euro bij en dat is 700 miljoen euro minder dan waar vanuit werd gegaan.
Langer thuis
Het aantal ouderen groeit de komende jaren sterk. In 2020 was volgens het ministerie van Volksgezondheid ongeveer 1 op de 21 mensen tachtigplusser, in 2040 is dat 1 op de 12. In de ouderenzorg is de belangrijkste maatregel dat ouderen veel langer thuis moeten blijven wonen. Zo moeten de kosten van de ouderenzorg omlaag gaan.
Zorgbestuurders zeggen achter die omslag te staan, maar vinden dat het nu te snel gaat. "We vinden allemaal dat de zorg meer iets van de hele maatschappij moet worden", zegt Janine Noordhuis van Zorgspectrum Het Zand. "Maar de vraag is: hoe organiseren we het met elkaar?"
De situatie in de ouderenzorg is volgens haar nu al nijpend, zeker na de coronaperiode. "We hebben een groot verzuim, mensen zijn moe. Als je daar nog meer druk op wil leggen en je hebt nog niet het antwoord op de andere problemen bedacht, dan krijg je nog meer druk."
Minder geld voor medewerkers
Zorgorganisaties moeten daarnaast meer financiële tegenvallers opvangen. Zo krijgen ze ook 8 procent minder budget om hun gebouwen te bekostigen. Ook gaan de loonkosten flink omhoog door nieuwe cao-afspraken. Mossel van NNCZ verwacht dat ze in haar organisatie 3 miljoen euro moet bezuinigen.
In de hele provincie Groningen zijn de gevolgen nog groter. "We hebben berekend dat we als collectief 100 miljoen euro moeten bezuinigen. Dat betekent dat we 2000 medewerkers niet meer kunnen betalen."
De gevolgen zijn volgens Mossel per organisatie verschillend. "De ene organisatie zal meteen moeten reorganiseren, de ander kan het nog even uitzingen. Maar het is een heel vreemd signaal, want we hebben juist ons best gedaan om nieuwe medewerkers binnen te halen."
Ook bij de Brabantse zorgorganisatie De Wever is de vraag hoe het verder moet. "Wij moeten, zoals het er nu naar uitziet, de komende jaren 15 miljoen euro bezuinigen", zegt bestuurder Marcel van der Priem. "Dat kan niet alleen door verder te besparen op eten en de ict."
Het is volgens hem bijna onvermijdelijk dat vanaf volgend jaar medewerkers minder diensten kunnen draaien. "Ik sluit niet uit dat we daardoor activiteiten moeten stoppen of dat het zelfs invloed heeft op de kwaliteit van de zorgverlening."
Ook gehandicaptenzorg naar de rechter
In de gehandicaptenzorg hadden 58 aanbieders al aangekondigd naar de rechter te stappen, omdat ook zij vinden dat ze te weinig geld krijgen om goede zorg te leveren.
De NOS heeft Zorgverzekeraars Nederland gevraagd om een reactie, maar de brancheorganisatie laat weten "geen inhoudelijke uitspraken te doen over zaken die onder de rechter liggen". Beide rechtszaken dienen in september.
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Rentebeleid De Europese Centrale Bank heeft de rente voor de negende keer op rij verhoogd. De rente stijgt met een kwart procentpunt naar 3,75 procent.
Het gebouw van de Europese Centrale Bank in Frankfurt.Foto Michael Probst/AB
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft deze donderdag bekendgemaakt de rente met een kwart procentpunt te verhogen om de inflatie te temperen. De depositorente, momenteel het belangrijkste rentetarief van de ECB, stijgt naar 3,75 procent. Dat is gelijk aan de hoogste ECB-rente ooit uit 2000. De ECB verhoogt de rente nu voor de negende keer op rij.
Renteverhoging is een methode die centrale banken inzetten om inflatie in te dammen. Een hogere rente moet de economische activiteit vertragen, waardoor de inflatie uiteindelijk daalt. Geld lenen wordt voor consumenten namelijk minder aantrekkelijk wanneer de rente hoger is. Zij zullen terughoudender zijn bij het kopen van bijvoorbeeld een nieuwe auto of een huis.
„De inflatie loopt verder terug, maar de verwachting is nog steeds dat ze te lang te hoog blijft”, schrijft de ECB in een persverklaring. Volgens de centrale bank hebben de eerdere renteverhogingen wel effect.
„De financieringsvoorwaarden zijn opnieuw krapper geworden en temperen de vraag steeds meer, wat een belangrijke factor is in het terugbrengen van de inflatie naar het doel.” Dat inflatiedoel van de ECB, 2 procent, is nog niet in zicht. De kerninflatie steeg in de eurozone zelfs licht van 5,3 procent in mei naar 5,4 procent in juni.
„De verwachting is dat de economie op korte termijn zwak blijft”, zei ECB-president Christine Lagarde tijdens de persconferentie donderdag. Na verloop van tijd zouden onder meer dalende inflatie en stijgende inkomens het herstel moeten ondersteunen, denkt ze.
Pauzeren of voortzetten
De vraag of de ECB de rente opnieuw gaat verhogen bij de volgende vergadering in september liet Lagarde onbeantwoord. „Dat hangt af van wat de economische data tegen die tijd laten zien.” De ECB-president zei dat de bank de renteverhogingen in september zowel kan pauzeren als voortzetten. Na het vorige besluit om de rente te verhogen, in juni, zei Lagarde nog dat nog een renteverhoging zeer waarschijnlijk was.
Als de bank de renteverhogingen pauzeert, zei Lagarde, dan is dat niet noodzakelijkerwijs voor een langere periode. De ECB zou de rente dan na een pauze van een maand opnieuw kunnen verhogen.
De Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve (Fed), verhoogde de beleidsrente woensdag met een kwart procentpunt naar het hoogste niveau in 22 jaar. In de Verenigde Staten staat de rente nu op een bandbreedte van 5,25 tot 5,5 procent. De kerninflatie daalde daar al van 5,3 procent in mei naar 4,8 procent in juni.
Vorige maand pauzeerde de Fed de renteverhogingen nog. Maar tijdens de persconferentie woensdag bleek dat het einde van de verhogingen nog niet in zicht is. Voorzitter Jerome Powell zei dat de Fed de rente de komende maanden mogelijk opnieuw gaat verhogen.
Dat de cijfers van het Brits-Nederlandse olie- en gasbedrijf van het tweede kwartaal een stuk minder spectaculair dan vorig jaar zouden zijn, was ingecalculeerd. Toen boekte Shell nog een recordwinst van 11,5 miljard dollar (ruim 10 miljard euro) door met name de torenhoge prijzen voor olie en gas.
Maar toch valt de vandaag gepresenteerde winst van ruim 5 miljard dollar (4,6 miljard euro) een stuk lager uit dan analisten hadden verwacht. Zij gingen door de bank genomen uit van 5,5 miljard dollar winst. Die teleurstelling werkt door op de beurs, waar het aandeel Shell op moment van schrijven zo'n 2 procent lager staat.
Eigen aandelen inkopen
Dat Shell afgelopen kwartaal minder winst maakt, komt niet alleen door de lagere energieprijzen. Ook de chemietak ziet de winstgevendheid met circa 900 miljoen euro dalen, terwijl ook de duurzame tak (renewables & energy solutions) onder de streep minder opbracht (-180 miljoen euro).
Om aandeelhouders tegemoet te komen, koopt Shell daarom voor nog eens 2,7 miljard euro aan eigen aandelen in. Met als de doel de aandelenkoers wat te stutten: het aantal aandelen in de omloop neemt af, waardoor de waarde van het aandeel en de winst per aandeel juist kunnen stijgen.
Maar dat neemt niet weg dat de waardering van Shell fors achterloopt op die van zijn grote Amerikaanse concurrenten Exxon Mobil en Chevron. Dat zijn de partijen waar de top van Shell vooral naar kijkt, aangezien veel van de grotere aandeelhouders van Shell ook uit de VS of elders buiten Europa komen.
Zij kijken vooral naar pure omzet en winst, en minder naar de duurzame doelen die Shell zegt te hebben. Doelen die institutionele en veel kleinere beleggers in Europa wél belangrijk vinden.
'Shell zit in spagaat'
"Het is een moeilijke keuze voor het bedrijf", zegt energie-expert Jilles van den Beukel en voormalig Shell-medewerker tegen RTL Z. "Je ziet ze worstelen tussen hun verlangen om een langetermijntoekomst te hebben en een hoge winstgevendheid op de korte termijn, die blijkbaar nodig is om aan de verwachting van aandeelhouders te voldoen. Beleggers die niet zo heel vaak meer in Nederland zitten. Met die spagaat worstelen ze."
Het leidt tot een belangrijke vraag voor de top van Shell: kan het zijn duurzame en fossiele tak op termijn nog wel onder één dak houden? De nieuwe topman Wael Sawan, die per 1 januari het stokje overnam van Ben van Beurden, liet vorige maand doorschemeren aan beleggers dat het bedrijf toch niet minder olie en gas gaat oppompen.
'Shell schrikt van groene investering'
Dit om te voorkomen dat de kosten van levensonderhoud net als vorig jaar weer hard stijgen aldus Sawan. Maar die fossiele strategie kan onmogelijk los worden gezien van de lagere rendementen die Shell tot dusver haalt uit groene energie.
Van den Beukel: "Ze zijn bij Shell toch wel een beetje geschrokken van de hoeveelheid kapitaal die moet worden geïnvesteerd in hernieuwbare energieprojecten, en de lage marges die tot nu toe gehaald worden."
Het aangekondigde Shell-beleid druist in tegen de klimaatambities. En dus slijpen milieuorganisaties vanmorgen opnieuw de messen. "De fossiele koers van ceo Wael Sawan laat zien dat hij zich volledig blijft richten op winst voor aandeelhouders. Dat is immoreel en onverantwoordelijk", aldus Mileudefensie in een reactie op de laatste Shell-cijfers. "De winsten van Shell laten duidelijk zien dat het bedrijf winst verkiest boven mensenlevens."
Wie op de middelbare school economieles kreeg, heeft geleerd dat flinke prijsstijgingen worden afgeremd door de rente te verhogen. Dat deed de Europese Centrale Bank (ECB) in precies een jaar tijd al zeven keer, en vandaag waarschijnlijk voor de achtste keer. In de economieboeken staat immers dat consumenten en bedrijven bij een hogere rente de hand op de knip houden. En minder vraag leidt tot dalende prijzen.
Maar of je met dit antwoord nu nog een voldoende krijgt op een eindexamen, dat valt te bezien. Want hoewel de ECB de rente in een jaar tijd van 0 naar 3,5 procent bracht, stagneert de economie weliswaar, maar gaat de inflatie onverminderd voort. In juni stegen de prijzen in Nederland nog met 6 procent.
De rente die zo met die economische wetten spot begint zorgen te baren. "Als de ECB zó hard op de rem gaat staan, dan vraag je je af: wie gaat er uiteindelijk als eerste door de voorruit?", vraagt een bankier aan de Amsterdamse Zuidas zich af.
Kredietverlening
De naar 3,5 procent gestegen ECB-rente is in eerste instantie prettig nieuws voor spaarders. Maar voor consumenten en zeker voor bedrijven die een lening nodig hebben voor een nieuw huis of een investering wordt het moeilijker. Dat bewijst onderzoek van de ECB naar de kredietverlening bij Europese banken. Die stagneert door de stijgende rente. Maar stilgevallen is die nu ook weer niet.
Dat komt doordat de ECB-rente belangrijk is, maar niet alles bepaalt bij kredietverlening. "Dat weet je als je de economieboeken vroeger heel goed hebt doorgelezen", zegt Marieke Blom, hoofdeconoom van ING. "De reële rente wordt bepaald door de korte rente van de centrale banken en de lange rente van de markt. We zien nu een jaar enorme renteverhogingen, maar een inflatie die hoger is."
Daar komt bij dat een verandering in monetair beleid niet direct terug te zien is in de rente van kredietverlening, net zoals dat gebeurt met de spaarrente. Beide stijgen, maar nog altijd niet extreem. "Het duurt altijd twaalf tot achttien maanden voor je het volledige effect van een renteverhoging bij een centrale bank terugziet. De eerste van de ECB is van twaalf maanden geleden. Dus je zou de komende maanden wat meer moeten merken."
Kopers
Omdat de economie onzeker is maken banken zich wel grotere zorgen over wanbetalers, zo bleek dinsdag ook uit het ECB-onderzoek naar kredietverlening. Stap voor stap merken bedrijven dat de lat om een lening te krijgen omhooggaat. Econoom Jan-Paul van de Kerke van ABN Amro wijst naar de vastgoedsector. "Als ontwikkelaars door de gestegen prijzen en rente niet genoeg kopers krijgen, dan worden projecten afgeblazen."
Directeur Peter Rikhof van overnameplatform Brookz merkt verandering, maar geen stilgevallen markt. "In het midden- en kleinbedrijf brengen investeerders voor een overname doorgaans veel eigen geld mee. Onderhandelingen duren langer en de hogere rente heeft een dempend effect. Maar we zien dat er nog steeds veel geld beschikbaar is. Uiteindelijk komen ze er wel uit."
En dus lijkt de ECB gas te blijven geven om de economie te remmen. De meeste economen rekenen vandaag op een nieuwe verhoging van 0,25 procent. "Dat is een done deal", denkt Blom van ING.
Hoofdeconoom Gilles Moëc van AXA Group hoopt dat ECB-president Christine Lagarde vandaag ook vertelt dat het voorlopig mooi is geweest. "Er ontbreekt nu nog een belangrijk element voor de ECB om de renteverhogingen na juli stop te zetten", vindt hij.
Blom durft niet te zeggen of de ECB het na vandaag bij de verwachte 3,75 procent zal laten. "Het zijn geen normale economische tijden en centrale banken willen toch op safe spelen. Lagarde moet vooral duidelijk maken dat het volledig buiten kijf staat dat de ECB de inflatie serieus bestrijdt."
Gisteravond verhoogde het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de Fed, de rente al. Die ging van 5,25 naar 5,5 procent. Dat is het hoogste niveau sinds 2001.
:format(jpeg):fill(f8f8f8,true)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data103555958-032613.png)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data103400228-822bfd.jpg)
